Konik polski - Typu tarpana |
Koniki polskie nazywane są także konikami typu tarpana, konikami leśnymi. Charakteryzuje je niewielki wzrost, umaszczenie myszate, ciemna pręga biegnąca wzdłuż grzbietu, wytrzymałość na surowe warunki bytowania. Główne hodowle: Popielno (Mazury), Białowieski Park Narodowy, Roztoczański Park Narodowy. O ile dzieje żubrów są dokładnie znane i udokumentowane, to pochodzenie tych koni nie jest w pełni wyjaśnione. Jest faktem historycznym, iż konie o podobnym wyglądzie żyły w stanie dzikim na rozległych stepach rozciągających się między Morzem Kaspijskim a Morzem Czarnym. Miejscowa ludność nazywała je tarpanami. Konie te nie dotrwały do naszych czasów. Wyginęły w 2 połowie XIX w. Przyjmuje się, że leśna forma tarpanów utrzymywała się w stanie dzikim na lesistych terenach Europy Wschodniej. Według zapisu pozostawionego przez Naczelnego Łowczego Królestwa Polskiego barona Julian von Brinckena dzikie konie leśne można było spotkać pod koniec XVIII w. w Puszczy Białowieskiej. Również ta forma koni nie dotrwała do naszych czasów. Jednak w kilku regionach wschodniej Polski zachował się typ prymitywnych koni posiadających wiele cech przypisywanych dzikim koniom. Największe ich skupienia znajdowały się w rejonach wileńskim, wołyńskim, poleskim i we wschodniej Małopolsce. Chłopi z tych okolic utrzymywali konie najtańszym, półdzikim systemem, na ubogich pastwiskach. Spowodowało to przetrwanie "dzikich" cech u tych zwierząt, zarówno w wyglądzie jak i sposobie życia. Mimo krzyżowania z końmi domowymi stanowiły one cenny materiał do podjęcia prób odrodzenia rodzimej rasy koni prymitywnych. Puszcza Białowieska stała się miejscem, w którym podjęto tego typu prace. Od chłopów skupowano konie posiadające najwięcej cech dzikich przodków i przywożono je do specjalnie utworzonego w 1936 r. rezerwatu. Prace selekcyjno-hodowlane przerwała II wojna światowa. Po wojnie wiodącą rolę w pracach nad konikami przejął Zakład Doświadczalny PAN w Popielnie. Tam podjęto także próby trzymania tych zwierząt w systemie półwolnym. Koniki polskie, z uwagi na dobre zdrowie i płodność, a także łagodny charakter, znajdują licznych nabywców. Kupuje się je do lekkich prac pomocniczych w gospodarstwach rolnych czy hippiki dziecięcej. Koników polskich nie należy mylić z koniem Przewalskiego - dzikim koniem azjatyckim, który w stanie naturalnym przetrwał do połowy XX w. w okolicy Pustyni Gobi na pograniczu mongolsko-chińskim. |