Strona główna arrow Aktualności arrow Podlaska wycinanka - nowa wystawa w Muzeum BPN
Podlaska wycinanka - nowa wystawa w Muzeum BPN Drukuj
 

W salach wystaw czasowych Muzeum BPN można zobaczyć wystawię 11 plansz „Wycinanka podlaska. Papier w kulturze ludowej", którą przygotowali Wojciech Kowalczuk i Jerzy Cetera z działu etnografii Muzeum Podlaskiego w Białymstoku.

Wystawa potrwa do końca stycznia 2014 r. Na wystawie prezentowanych będzie też kilka autentycznych gwiazd kolędniczych z regionu Puszczy Białowieskiej.

W kraju sławę zdobyły wycinanki łowickie i kurpiowskie, bo za pośrednictwem Cepelii trafiały do odbiorców miejskich. O podlaskich wycinankach z okolicy Puszczy Białowieskiej mało kto słyszał, chociaż już ponad sto lat temu trafiły do zbiorów kolekcjonerów i muzeów. Do najstarszych wycinanek, jakie zachowały się w zbiorach białostockiego muzeum należą m.in. wycinanki ze wsi Budy (zebrane na początku XX wieku).

Na przełomie XIX i XX wieku, podobnie jak na znacznych obszarach centralnej i wschodniej Polski, ozdobami wycinanymi z papieru dekorowano wnętrza wiejskich chat. Wycinane z papieru ażurowe kółka, gwiazdki, szlaczki i stylizowane kwiaty naklejano na kartonowe plansze. Umieszczano je na ścianach pomiędzy obrazami. Takimi samymi wycinankami z papieru zdobiono okna i ramy obrazów. Moda zdobienia ścian w okresie świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy zanikła na początku lat 20. XX wieku.

Obecnie, piękne wycinanki wykonane w tradycyjny sposób zdobią jedynie prawosławne gwiazdy kolędnicze. Tylko we wsiach wokół Narwi, Hajnówki, Bielska Podlaskiego i Kleszczel żywa jest tradycja kolędowania z gwiazdą w pierwszy dzień prawosławnych świąt Bożego Narodzenia.

W tej chwili najbardziej znaną osobą zajmującą się wykonywaniem wycinanek i gwiazd kolędniczy jest Piotr Bogacewicz mieszkający we wsi Krywiatycze koło Hajnówki. W ostatnią sobotę (14 grudnia 2013) uczył on mieszkańców z regionu Puszczy Białowieskiej ozdobnego wycinania papieru podczas warsztatów „Odkryj magiczny urok Puszczy Białowieskiej..." współfinansowanych przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.

(opracowanie, na podstawie tekstu Wojciecha Kowalczuka: Ewa Moroz-Keczyńska)



 
  • Polish
  • English
home