"MATECZNIK BIA£OWIESKI" (4/2008)
KWARTALNIK POPULARNONAUKOWY
BIA£OWIESKIEGO PARKU NARODOWEGO
w numerze
|
|
DZIKIE ORCHIDEE CZ. II str. 2
Ma³gorzata Karczewska
Storczyki to grupa ro¶lin zagro¿ona wymarciem w skali globalnej. Rabunkowa gospodarka w lasach tropikalnych jest najwiêkszym zagro¿eniem dla bioró¿norodno¶ci tych ro¶lin. Inne przyczyny ich wymierania to zmiany warunków glebowych (nawo¿enie, odwadnianie), eksploatacja torfowisk, zrywanie i wykopywanie. /.../ Dlatego pamiêtajmy: wszystkie storczyki podlegaj± ¶cis³ej ochronie gatunkowej!
|
|
ALE LIPY! CZ. I str. 5
Wojciech Adamowski
£aciñska nazwa postaci gr±du wystêpuj±cej w ¶rodkowej i wschodniej Polsce, Tilio – Carpinetum, zosta³a utworzona z ³aciñskich nazw rodzajowych lipy (Tilia) i graba (Carpinus), ze wzglêdu na znaczny udzia³ tego pierwszego drzewa w drzewostanach. „Tilia” to ³aciñskie okre¶lenie ³yka lipowego.
|
|
CO TAKIEGO W TEJ LIPIE JEST? str. 8
Marek W. Koz³owski
Poza kilkoma dniami kwitnienia /.../ lipy nie odznaczaj± siê w swoich uk³adach z owadami niczym szczególnym. Nie maj± w li¶ciach i drewnie jakich¶ super charakterystycznych zwi±zków wyznaczaj±cych kr±g owadów, które na te substancje zdo³a³y siê uodporniæ i nie stosuj± jakich¶ spektakularnych forteli, aby siê od nich uwolniæ. Pomimo to lipy maj± w¶ród owadów swoich wiernych adoratorów. Dla nich w³a¶nie drzewa te s± oazami ¿ycia.
|
|
TAJEMNICE MOTYLICH SKRZYDE£ CZ. II str. 11
Marcin Sielezniew
Pozytywne emocje wywo³ywane przez motyle dzienne wynikaj± prawdopodobnie g³ównie z tego, ¿e s± one estetyczne oraz powszechnie postrzegane jako niegro¼ne. Nie gryz±, nie ¿±dl±, nie bucz± i z nielicznymi wyj±tkami nie ma w¶ród nich szkodników ro¶lin. Cykl ¿yciowy motyli stanowi nieodpart± fascynacjê ze wzglêdu na metamorfozê, której podlega g±sienica,a delikatno¶æ i piêkno postaci doros³ej symbolizuje ciep³o, spokój, wiosnê, lato oraz rado¶æ.
|
|
PTAKI PÓL I £¡K CZ. I str. 14
Karol Zub
Najbardziej dramatyczne zmiany w liczebno¶ci ptaków zamieszkuj±cych pola i ³±ki nast±pi³y w Europie Zachodniej, gdzie intensyfikacja rolnictwa przebiega³a najszybciej. /.../ Kiedy porównano wska¼niki liczebno¶ci ptaków uwa¿anych dotychczas za pospolite, okaza³o siê, ¿e od pocz±tku lat 70. XX wieku spadek dotkn±³ przede wszystkim gatunki zwi±zane z krajobrazem rolniczym, natomiast w znacznie mniejszym stopniu gatunki le¶ne.
|
KONKURS DLA UWA¯NYCH
Szanowny Czytelniku,
¿eby odpowiedzieæ na pytania konkursowe wystarczy
wnikliwie przeczytaæ artyku³y w tym numerze naszego kwartalnika.
Zachêcamy do udzia³u w konkursie. Do wygrania – nagrody ksi±¿kowe.
Odpowiedzi proszê przysy³aæ w terminie do 31 stycznia 2009 r.
na adres redakcji z dopiskiem na kopercie MATECZNIK 4/2008.
1. Czy wszystkie storczyki podlegaj± ¶cis³ej ochronie gatunkowej?
2. Czy nasiona storczyków zawieraj± substancje od¿ywcze?
3. Czy lipa drobnolistna jast gatunkiem rodzimym dla Puszczy Bia³owieskiej?
4. Czy lipa drobnolistna mo¿e w Puszczy Bia³owieskiej osi±gaæ dwa metry ¶rednicy?
5. Czy masowe wyst±pienia zawisaka lipowca s± czêste?
6. Czy pluskwiak po¶piesznik lipowy dobrze siê kamufluje na korze lipy?
7. Czy u rusa³ki kratnika wystêpuje dymorfizm sezonowy?
8. Czy skrzyd³a niepylaka mnemozyny s± czê¶ciowo pó³przezroczyste za spraw± gêstego rozmieszczenia ³usek?
9. Czy drop wystêpuje jeszcze w Polsce?
10. Czy skrót FBI oznacza wska¼nik liczebno¶ci ptaków terenów rolniczych?
KONKURS DLA DOCIEKLIWYCH
Ten konkurs wymaga poszperania w literaturze.
Mo¿na w nim wygraæ wspania³y album Jana Walencika
„Têtno Pierwotnej Puszczy”.
Nagrodê ufundowali Pañstwo Magdalena i Andrzej Banakowie z Wielkiej Brytanii.
Odpowiedzi proszê przysy³aæ w terminie do 31 stycznia 2009 r.
na adres redakcji z dopiskiem na kopercie MATECZNIK 4/2008.
Czy Jan Kochanowski napisa³ wiêcej ni¿ jedn±
fraszkê pt. „Na lipê”?
NAGRODY
Nagrody w konkursach og³oszonych w „Mateczniku Bia³owieskim” nr 3/2008 wylosowali:
KONKURS DLA UWA¯NYCH:
Jan Michalski, Kunów; Anna Kochanka, Rogalinek; Krzysztof Wiliñski, Tuszyn
KONKURS DLA DOCIEKLIWYCH:
Krzysztof Bobiñski, Warszawa
GRATULUJEMY I ZACHÊCAMY DO UDZIA£U W NOWYM KONKURSIE!
|