
![]() |
![]() |
,,PNRP’’ 35(1) – 2016 r.
Postglacjalna historia Puszczy Bia³owieskiej – STRESZCZENIE Analiza py³kowa trzech profili pobranych na torfowiskach w Puszczy Bia³owieskiej jest podstaw± rekonstrukcji historii ro¶linno¶ci na tym obszarze. Dane te obejmuj± schy³ek pó¼nego glacja³u ostatniego zlodowacenia oraz holocen. Stwierdzono istotny wp³yw wahañ klimatycznych na stosunki hydrologiczne w rejonie badañ; brak ci±g³o¶ci osadów we wszystkich trzech profilach jest skutkiem klimatycznie uwarunkowanych okresów spadku poziomu wody na stanowiskach zw³aszcza oko³o 9100-8900, 8300, 7000-5400 i 2000 lat p.n.e. oraz oko³o 2000 i 1000 lat temu. Najwa¿niejsze cechy charakterystyczne historii ro¶linno¶ci to wysoki udzia³ leszczyny i niski udzia³ dêbu w ¶rodkowym holocenie, formowanie siê gr±dów od oko³o 1800 lat p.n.e. oraz pó¼na ekspansja ¶wierka, która rozpoczê³a siê dopiero oko³o 500 lat n.e. Diagramy py³kowe ilustruj± pierwsze ¶lady dzia³alno¶ci cz³owieka w poziomach datowanych na pó¼ny neolit lub wczesn± epokê br±zu, a nastêpnie na prze³om epok br±zu i ¿elaza, okres wp³ywów rzymskich oraz ¶redniowiecze i czasy nowo¿ytne. Wszystkie fazy osadnicze charakteryzowa³y siê stosunkowo s³ab± aktywno¶ci± rolnicz± (uprawy), a g³ówn± przyczyn± zmian ¶rodowiska by³o przypuszczalnie przetwórstwo surowców le¶nych. Najlepszy zapis relacji cz³owiek/¶rodowisko otrzymano dla ostatnich oko³o 400 lat.
STRESZCZENIE
Pionierskie
gatunki drzew (osika, brzozy) odgrywaj± wa¿n± rolê w
biocenotyczn± lasach pó³nocnej Europie, Azji i Ameryce Pó³nocnej.
Szybki wzrost liczby tych gatunków po wyst±pieniu zaburzeñ
naturalnych lub po zastosowaniu rêbni. W ka¿dym lasów, w tym w
Polsce, takie drzewostany s± zazwyczaj przebudowane (naturalizowane)
poprzez usuniêcie drzew pionierskich i posadzeniu innych gatunków.
Jednym z wyj±tków jest Puszcza Bia³owieska, gdzie wci±¿ s±
liczne fragmenty drzewostanów naturalnych, gdzie drzewa nie zosta³y
wyciête lub posadzone. Poni¿ej przedstawiamy dane dotycz±ce
gatunków drzew pionierskich w oko³o 100 letnim drzewostanie
li¶ciastym w Bia³owieskim Parku Narodowym.
STRESZCZENIE Badania faunistyczne nad saproksylicznymi skoczogonkami (Collembola) Karkonoskiego Parku Narodowego wykaza³y wystêpowanie na tym terenie 81 gatunków, w tym 8 saproksylobiontycznych (Xenylla corticalis, Galanura agnieskae, Hymenaphorura polonica, Folsomia inoculata, Desoria nivea, Proisotoma clavipila, P. minima, Vertagopus cinereus), 11 saproksylofilnych (Mesogastrura ojcoviensis, Friesea claviseta, Pseudachorutes corticicolus, P. parvulus, Pseudachorutella asigillata, Deutonura conjuncta, Neanura muscorum, N. parva, Thaumanura carolii, Micraphorura absoloni, Entomobrya corticalis), 10 kserofilnych ¿yj±cych w mchach i porostach pokrywaj±cych pnie ¿ywych i martwych drzew (Xenylla boerneri, X. schillei, Anurophorus laricis, Pseudisotoma sensibilis, Tetracanthella fjellbergi, Vertagopus westerlundi, Entomobrya nivalis, Willowsia nigromaculata, Sminthurinus alpinus, S. gisini) oraz 52 gatunków hemiedaficznych i euedaficznych. Spo¶ród gatunków ¶ci¶le saproksylicznych, 6 ¿yje pod kor± (Xenylla corticalis, Friesea claviseta, Desoria nivea, Proisotoma clavipila, Vertagopus cinereus, Entomobrya corticalis), 2 (Galanura agnieskae, Hymenaphorura polonica) w butwiej±cym drewnie, a 10 (Pseudachorutes corticicolus, P. parvulus, Pseudachorutella asigillata, Deutonura conjunta, Neanura muscorum, N. parva, Thaumanura carolii, Micraphorura absoloni, Folsomia inoculata, Proisotoma minima) preferuje oba habitaty. Sk³ad gatunkowy fauny saproksylobiontów i saproksylofili wydaje siê byæ globalnie optymalny, jednak lokalnie jest mocno zró¿nicowany w zale¿no¶ci od stopnia odkszta³cenia danego siedliska le¶nego. Najbogatsza i najbardziej zró¿nicowana fauna zosta³a stwierdzona w seminaturalnych buczynach i gr±dach rosn±cych w enklawach: Chojnik, Wodospad Szklarki oraz w okolicach Jagni±tkowa. Wiêkszo¶æ gatunków saproksylobiontycznych jest rzadka na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego, dlatego uznano je za dobre bioindykatory naturalno¶ci lasów.
STRESZCZENIE
Le¶ny rezerwat przyrody „Cisów im. prof. Zygmunta Czubiñskiego"
znajduje siê w centralnej czê¶ci województwa ¶wiêtokrzyskiego
(powiat kielecki, gmina Daleszyce). Powierzchnia rezerwatu wynosi
40,58 ha i obejmuje wy³±cznie lasy. Najwiêkszy udzia³ maj± bór
bagienny, bór wilgotny, bór mieszany ¶wie¿y, las mieszany ¶wie¿y,
ols typowy i ols jesionowy. Silnie zró¿nicowana jest rze¼ba terenu
- liczne s± nieckowate dolinki, a stromo opadaj±ce stoki gór
rozcinaj± g³êbokie jary tektoniczne. We wschodniej czê¶ci
przep³ywa bezimienny strumieñ, który ma ¼ród³o w pó³nocnej
czê¶ci rezerwatu. Jedynymi zbiornikami s± ma³e rozlewiska i
starorzecza tych dwóch cieków.
NOTATKI FLORYSTYCZNE, FAUNISTYCZNE I MYKOBIOTYCZNE
Nowe stanowisko dzwonka szerokolistnego Campanula latifolia (Campanulaceae) STRESZCZENIE Campanula latifolia jest gatunkiem objêtym ochron± czê¶ciow± w Polsce, uwa¿anym za nara¿ony na wymarcie w skali kraju. W lipcu 2015 roku odkryto nowe stanowisko tego rzadkiego regionalnie gatunku w miejscowo¶ci Jurkiszki w Parku Krajobrazowym Puszczy Rominckiej w pó³nocno-wschodniej Polsce (koordynaty: N54°18,544ʹ/E22°22,086ʹ; jednostka kartogramu ATPOL: FA8423, kwadrat o boku 2.5 km). Populacja wystêpuje na skraju ³êgu i sk³ada siê z 10 kêp rozproszonych na d³ugo¶ci kilku metrów wzd³u¿ brzegu rzeki Jarki.. Siedlisko zajête jest g³ównie przez gatunki ro¶lin charakterystyczne dla nitrofilnych zbiorowisk cienistych okrajków lasów ³êgowych z klasy Galio-Urticetea. Sk³ad florystyczny p³atu ro¶linno¶ci przedstawiono za pomoc± zdjêcia fitosocjologicznego. |