bip biuletyn
informacji publicznej


UNESCO

Bilety online
POMOC DLA UKRAINY!
Bilety online
PKP Intercity

Projekt PL BY
Izba Administracji Skarbowej w Bia³ymstoku
Strona g³ówna arrow Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody
Drukuj

„PNRP’’ 37(1) – 2018 r.

 

Brioflora rezerwatu Na Opalonym
w Górach Sanocko-Turczañskich (Karpaty Wschodnie)

STRESZCZENIE

Rezerwat Na Opalonym zosta³ utworzony w 1996 r. w celu ochrony starodrzewu buczyny karpackiej Dentario glandulosae-Fagetum. Po³o¿ony jest w Górach Sanocko-Turczañskich (Karpaty Wschodnie), na pó³nocny-wschód od wsi Wojtkowa (Ryc. 1), i obejmuje 217.13 ha. Celem badañ by³o rozpoznanie zasobów brioflory rezerwatu, ocena jej walorów (obecno¶ci gatunków chronionych i zagro¿onych), a tak¿e analiza preferencji siedliskowych gatunków.
Przedstawiono listê florystyczn± (w porz±dku alfabetycznym), zawieraj±c± informacje na temat czêsto¶ci wystêpowania gatunków, preferencji siedliskowych, a tak¿e taksonów zagro¿onych i chronionych. Brioflora rezerwatu obejmuje 120 gatunków, w tym 31 w±trobowców i 89 mchów. Przewa¿aj± gatunki niezbyt czêste (4-6 notowañ) – 39%. Najwiêcej mszaków odnotowano na murszej±cym drewnie (59) i korze drzew (55) (Ryc. 2). A¿ 32 gatunki z analizowanej brioflory objête s± ochron± prawn± – sze¶æ obejmuje ochrona ¶cis³a, za¶ 26 jest chronionych czê¶ciowo. 15 gatunków nale¿y do zagro¿onych w Polsce – w tym cztery gatunki wymieraj±ce: Frullania tamarisci, Neckera pennata, Porella platyphylla i Zygodon rupestris. Du¿± grupê stanowi± tak¿e gatunki zaliczane do reliktów starych lasów – trzy w±trobowce i 15 mchów (np. Bazzania trilobata, Dicranum viride, Neckera pennata i Zygodon rupestris).
Brioflora rezerwatu Na Opalonym jest bogata, a jej du¿a ró¿norodno¶æ potwierdza skuteczno¶æ ochrony tutejszego starodrzewia z ca³ym jego zró¿nicowaniem siedliskowym.


Walory szaty ro¶linnej
proponowanego rezerwatu „Pr±dowiec" w Beskidzie ¦l±skim

STRESZCZENIE

Proponowany rezerwat przyrody ,,Pr±dowiec" to miejsce odznaczaj±ce siê interesuj±c± szat± ro¶linn±. Na jego obszarze zanotowano 7 ró¿nych zespo³ów ro¶linnych reprezentuj±cych 4 klasy: Betulo-Adenostyletea, Vaccinio-Piceetea, Molinio-Arrhenatheretea i Querco-Fagetea. Najwiêksze powierzchnie na obszarze proponowanego rezerwatu zajmuj± fitocenozy podmok³ej ¶wierczyny na torfie – Bazzanio-Piceetum, które s± tak¿e najcenniejszym zbiorowiskiem jako siedlisko priorytetowe (91D0), do tej pory nie objête w Beskidzie ¦l±skim ochron± rezerwatow±. Stwierdzone zbiorowiska zosta³y przedstawione w Tab. 1 i 2. W ,,Pr±dowcu" zinwentaryzowano ³±cznie 171 gatunków ro¶lin, z których jedynie 6 to gatunki obce, a 52 to taksony zagro¿one w województwie ¶l±skim. Z uwagi na wysok± warto¶æ przyrodnicz± badanego obszaru, tak odmienn± od istniej±cych rezerwatów Beskidu ¦l±skiego, dolina Pr±dowca powinna zostaæ objêta ochron± prawn±.


Zespó³ rdestnicy wyd³u¿onej Potametum praelongi Sauer 1937
w rezerwacie Smolnik na ¦l±sku Opolskim

STRESZCZENIE

Na terenie rezerwatu przyrody Smolnik na ¦l±sku Opolskim fitocenozy zespo³u rdestnicy wyd³u¿onej Potametum praelongi zosta³y stwierdzone podczas badañ geobotanicznych w 2015 r. – wspó³rzêdne geograficzne 50°83'97,62'' N, 18°24'59,79'' E. Dotychczas zespó³ ten nie by³ notowany na obszarze tego rezerwatu. W Polsce nale¿y do bardzo rzadko notowanych zbiorowisk. W rezerwacie Smolnik p³aty tego zespo³u wykszta³ci³y siê w wodzie o g³êboko¶ci 150 – 200 cm, o pH 7,4. W wiêkszo¶ci z nich ma budowê dwuwarstwow±, rzadziej jednowarstwow±. Zespó³ ten zajmuje powierzchnie, siêgaj±ce maksymalnie 200 – 300 m2. Notowano w nich od 5 do 7, ¶rednio 6 gatunków. £±cznie w jego fitocenozach zanotowano 8 gatunków ro¶lin i jest zbli¿ona do liczby gatunków tego zespo³u w fitocenozach w Polsce oraz w Europie.


Stan populacji Lopinga achine (Scopoli, 1763)
(Lepidoptera: Nymphalidae) w Lasach Rad³owskich

STRESZCZENIE

Artyku³ prezentuje ocenê stanu siedliska Lopinga achine, gatunku chronionego i nara¿onego na wyginiêcie w Polsce. Podczas dwuletnich badañ autorzy natrafili na ten gatunek w Lasach Rad³owskich. Omawiane w pracy stanowisko le¿y nieopodal wsi Brze¼nica i miasta Rad³ów, w granicach administracyjnych powiatu tarnowskiego, w województwie ma³opolskim (N 50°03', E 20°48') i w swoim areale zawiera rezerwat przyrody Lasy Rad³owskie. Obszar badañ znajduje siê w kwadracie UTM (10 x 10 km) DA84 i po³o¿ony jest w obrêbie mezoregionu P³askowy¿ Tarnowski. Przeprowadzony monitoring gatunku ukaza³ niezadowalaj±cy stan populacji oraz potrzebê dalszych badañ. Jednocze¶nie nale¿y zaznaczyæ, ¿e na chwilê obecn± populacja jest niezagro¿ona i stabilna.


Wystêpowanie i liczebno¶æ p³azów
w Parku Krajobrazowym Puszczy Knyszyñskiej i jego otulinie

STRESZCZENIE

W ostatnich latach, obserwujemy znacz±cy spadek liczebno¶ci i zanik ca³ych populacji p³azów, nie tylko na ¶wiecie, ale równie¿ w Polsce. Aktualnie zwierzêta te s± najbardziej zagro¿on± wyginiêciem grup± krêgowców. Zwi±zane jest to przede wszystkim z postêpuj±c± antropopresj±, na skutek której dochodzi do degradacji miejsc rozrodu p³azów oraz fragmentacji ¶rodowiska w którym ¿yj±. Problem ten jest szczególnie istotny, poniewa¿ pe³ni± one wa¿n± rolê w ekosystemach zarówno l±dowych jak i wodnych, wp³ywaj±c pozytywnie równie¿ na gospodarkê cz³owieka. Jako jedno z najwa¿niejszych ogniw ³añcucha pokarmowego p³azy stanowi± niekiedy g³ówne ¼ród³o pokarmu dla wielu gatunków, a same, pe³ni±c funkcjê drapie¿ników reguluj± liczebno¶æ wielu bezkrêgowców, w tym tak¿e gatunków szkodliwych dla upraw rolnych i le¶nictwa.
Celem niniejszej pracy by³o okre¶lenie rozmieszczenia i liczebno¶ci poszczególnych gatunków p³azów wystêpuj±cych na terenie Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyñskiej (PKPK) i jego otuliny. Badania prowadzono wiosn± oraz latem 2009 i 2010 roku. Obserwacjami objêto 192 stanowiska takie jak: rozlewiska bobrowe, stawy hodowlane, oczka wodne, rowy melioracyjne, zbiorniki na ¿wirowni, starorzecza, a tak¿e podmok³e ³±ki. P³azów poszukiwano równie¿ na drogach przecinaj±cych trasy ich migracji. £±cznie od³owiono 3144 p³azy nale¿±ce do 12 nizinnych gatunków.
Do najpospolitszych p³azów wystêpuj±cych na obszarze PKPK i w otulinie nale¿a³y gatunki z grupy ¿ab zielonych (g³ównie ¿aba jeziorkowa Pelophylax lessonae), ¿ab brunatnych (g³ównie ¿aba trawna Rana temporaria) oraz ropucha szara Bufo bufo. Najrzadziej spotykanymi gatunkami by³y: ropucha zielona Bufotes viridis, ropucha paskówka Epidalea calamita, traszka grzebieniasta Triturus cristatus, grzebiuszka ziemna Pelobates fuscus i traszka zwyczajna Lissotriton vulgaris. Podczas prowadzenia badañ nie stwierdzono wystêpowania ¿aby ¶mieszki Pelophylax ridibundus. 27 ze 192 zbadanych stanowisk uznano za cenne ze wzglêdu na du¿± ró¿norodno¶æ gatunków p³azów oraz obecno¶æ gatunków rzadkich.
Podczas penetracji dróg odnaleziono ³±cznie 546 osobników reprezentuj±cych 7 gatunków p³azów oraz nieoznaczone ¿aby zielone. Prawie 50% tej liczby stanowi³y zwierzêta martwe. Najczê¶ciej ginê³y ropucha szara, ¿aba trawna i ¿aba wodna Pelophylax esculentus stanowi±ce prawie 80% p³azów zabitych na drogach PKPK. Nie odnotowano w ogóle martwych osobników ¿aby moczarowej, pomimo tego, ¿e ¿ywe osobniki tego gatunku obserwowano na drogach do¶æ czêsto.

 

Cechy morfometryczne koryta Dunajca
w obrêbie „Zbójnickiego Skoku" (Pieniñski Park Narodowy)

STRESZCZENIE

Pomiêdzy Sromowcami Ni¿ne a Szczawnic± le¿y w±ski meandrowy w±wóz rzeki Dunajec. Jest to Pieniñski Prze³om Dunajca.
W artykule przedstawiono cechy morfometryczne koryta Dunajca w obrêbie „Zbójnickiego Skoku" po³o¿onego na obszarze Prze³omu Pieniñskiego. Stwierdzono, ¿e koryto Dunajca w obrêbie „Zbójnickiego Skoku" ma charakter skalny. Typ koryta ma znaczny wp³yw na jego cechy morfometryczne. Skalny odcinek koryta jest w±ski oraz g³êboki, a w odcinku „Zbójnickiego Skoku" cechuje zró¿nicowana morfometria dna oraz przeg³êbienia dochodz±ce do 4 metrów (Ryc. 3, 4, 5). Stwierdzono równie¿ du¿e zró¿nicowanie rze¼by dna. Odcinek ten napotyka intensywn± g³êbok± erozjê. Wykonany plan batymetryczny pozwoli³ na weryfikacjê dotychczas podawanej maksymalnej g³êboko¶ci koryta Dunajca w obrêbie tzw. „Zbójnickiego Skoku".
Pomiary brzegowe dna Dunajca wykonano za pomoc± sonaru LOWRANCE HDS 5 – Gen 2 z wbudowanym odbiornikiem GPS. Plan batymetryczny zosta³ wykre¶lony przy u¿yciu Arc Map 10.2.1. Dotychczas podawana g³êboko¶æ maksymalna to 8 m. Wykonany plan batymetryczny jednoznacznie wskazuje, ¿e wynosi ona 4,2 m.

 

NOTATKI FLORYSTYCZNE, FAUNISTYCZNE I MYKOBIOTYCZNE


Flora ro¶lin naczyniowych
rezerwatu ,,Wyspa Lipowa na Jeziorze Szwa³k Wielki"
w Puszczy Boreckiej

STRESZCZENIE

Podczas badañ florystycznych w rezerwacie Wyspa Lipowa na Jeziorze Szwa³k Wielki na terenie Puszczy Boreckiej w pó³nocno-wschodniej Polsce, odnaleziono 83 gatunki ro¶lin naczyniowych, w tym 50 gatunków dotychczas niepodanych z terenu rezerwatu. Po¶ród nich nie ma ¿adnych gatunków zagro¿onych, ale udzia³ gatunków wska¼nikowych starych lasów jest wyj±tkowo wysoki (37% flory rezerwatu nale¿y do tej grupy). Taki sk³ad gatunkowy mo¿na uznaæ za charakterystyczn± cechê flory naczyniowej dobrze zachowanych, pozbawionych zaburzeñ lasów li¶ciastych o charakterze puszczañskim, Co wiêcej, na terenie rezerwatu nie stwierdzono ¿adnych obcych gatunków inwazyjnych, co jest zjawiskiem unikatowym w przypadku polskich rezerwatów przyrody. Charakterystyczn± cech± flory rezerwatu jest dominacja w warstwie zielnej gatunku górskiego – Lunaria rediviva. Szata ro¶linna rezerwatu jest wyj±tkowo dobrze zachowana i wymaga dalszej ochrony biernej.



 
  • Polish
  • English
home