Strona główna arrow Aktualności arrow Logo projektu "Przyrodnicza skarbnica ponad granicami"
Logo projektu "Przyrodnicza skarbnica ponad granicami" Drukuj
 

Nasz transgraniczny polsko-białoruski projekt „Przyrodnicza skarbnica ponad granicami" ma swoje logo. Logotyp prezentuje chronioną, rzadką roślinę - miodownika melisowatego, wokół niej widnieje napis - skrócony tytułu naszego projektu.

Logo ma trzy wersje językowe, oprócz polskiej - białoruską i angielską. Logotyp został opracowany w wersji  kolorowej i  monochromatycznej. Ponadto nasz artysta opracował logo w wersji poziomej.

Logotyp będzie rozpoznawalnym znakiem naszego projektu. Zobaczycie go Państwo na wszystkich produktach projektowych: w publikacjach, na wystawach i na gadżetach.

Nie przypadkowo wybraliśmy właśnie miodownik melisowaty, by był „znakiem rozpoznawczym" naszego projektu. Jest to bowiem dla nas roślina - symbol. Symbol gatunku, który jest rzadki, chroniony, ale występuje w polskiej części Puszczy Białowieskiej, jak i na białoruskim Polesiu - na obszarze, na którym realizujemy nasz projekt. To również symbol roślin użytkowych - gatunek ten od dawna bardzo ceniony był w medycynie ludowej. Wymieniony jest w najstarszej zachowanej polskiej książce kucharskiej, w sekcji potrzeby domowe , XVII-wiecznego Compendium ferculorum Stanisława Czernieckiego.

Wygląd
Miodownik melisowaty (Melittis melissophyllum L.) to przede wszystkim piękna roślina.
Dorasta do 30-50 (70) cm wysokości. Jego liście przypominają kształtem liście melisy - stąd nazwa. Uwagę zwracają jej kwiaty, które pojawiają się w maju i czerwcu.  Są białe, różowe, a najczęściej  białoróżowe, duże o długości 3-5 cm, zebrane po kilka w kątach górnych liści, silnie pachnące cytryną.
Jak sama nazwa wskazuje, jest to roślina miododajna, pachnąca, wabiąca rzesze pszczół i innych  owadów.

Fot. Anna Gierasimiuk

Występowanie
To dziko żyjąca roślina wieloletnia. Charakterystyczna dla  południowej i centralnej Europy. W Polsce przebiega północna granica zasięgu występowania miodownika w Europie. W naszym kraju spotykana jest dość rzadko, dlatego od 2001 r. została objęta ochroną, początkowo częściową, od 2004 r. W 2014 r. zmieniono status ochrony na częściową.

Miodownik melisowaty jest wskaźnikiem starych lasów. Rośnie w widnych lasach, np. w ciepłolubnych lasach dębowych, w ciepłolubnych buczynach oraz w cieplejszych grądach.

Zagrożenia
Poszczególne populacje miodownika zagrożone są głównie przez przekształcanie siedlisk, przede wszystkim poprzez wycinki w lesie, powodujące wkraczanie gatunków porębowych, wypierających pierwotną roślinność (w tym miodownika). Zagrożeniem dla gatunku  jest również zrywanie rośliny w naturze celem przesadzenia do ogródków (jako roślina ozdobna) lub by przygotować nalewki o miodowym posmaku (zbierane są pędy).
Pamiętajmy, że miodownik melisowaty to roślina rzadka, chroniona i nie wolno jej zrywać! Możemy kupić jej sadzonki lub gotowy susz pochodzące z upraw.

Zastosowanie

Miodownik melisowaty jest dziś coraz częściej obiektem badań naukowych, które potwierdzają  właściwości lecznicze rośliny, znane od dawna w medycynie ludowej. W jego składzie chemicznym wykryto wiele cennych substancji biologicznie aktywnych o dużej sile oddziaływania na organizm człowieka. W niekonwencjonalnych metodach leczenia  stosowany był przy problemach trawiennych, bezsenności oraz jako środek przeciwzapalny i przeciwskurczowy. Obecnie w medycynie ludowej jest używany zwłaszcza we Włoszech i w Serbii. Jego właściwości terapeutyczne po raz pierwszy opisał w 1542 r. niemiecki lekarz i botanik Leonhart Fuchs. Współczesne badania nad miodownikiem budzą duże nadzieje na wykorzystanie ekstraktów z tej rośliny w recepturach maści leczniczych przyspieszających gojenie ran, odleżyn, oparzeń i innych uszkodzeń skóry oraz wykazujących działanie przeciwdrobnoustrojowe, porównywalne z tradycyjnie stosowanymi środkami antyseptycznymi. Próby takich zastosowań są obecnie prowadzone w Wyższej Szkole Medycznej w Białymstoku.
Miodownik melisowaty uprawiany jest też w ogrodach jako roślina ozdobna, a także ze względu na atrakcyjny cytrynowy zapach.

O naszym projekcie
Projekt „Przyrodnicza skarbnica ponad granicami" będzie przybliżał Państwu Puszczę Białowieską i Polesie - dobrze zachowane skarbnice bogactwa roślinnego. Zwrócimy także uwagę na zachodzące zmiany w rodzimej, lokalnej roślinności, także z naszej winy - człowieka. Podpowiemy proste sposoby na zapobiegnięcie niektórym niekorzystnym procesom, np. ustępowaniu z naturalnych siedlisk  pewnych gatunków roślin użytkowych. Przypomnimy także, jak wielkie znaczenie miały dawniej rośliny w życiu naszych mieszkańców. Licząc także na współpracę z Państwem, spróbujemy udokumentować zachowane jeszcze w naszym regionie tradycje ludowe związane z roślinami użytkowymi.

Projekt realizujemy w partnerstwie:
- Białowieski Park Narodowy,
- II Liceum Ogólnokształcące z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego w Hajnówce,
- Powiat Hajnowski,
- Lokalny Środowiskowy Fundusz „Rezerwaty Obwodu Brzeskiego",
- Państwowa Instytucja Edukacji „Średnia Szkoła nr 3 miasta Pińska",
- Departament Edukacji Miasta Pińsk.

Więcej informacji o zaplanowanych działaniach można znaleźć pod adresem:
https://www.bpn.com.pl/images/stories/opisy/edukacja/projekt/index.html

Transgraniczny projekt „Przyrodnicza skarbnica ponad granicami" realizowany jest z Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020. Dofinansowany jest ze środków Unii Europejskiej.


Odpowiedzialność za zawartość tej informacji leży wyłącznie po stronie Białowieskiego Parku Narodowego i nie może być w żadnym przypadku traktowana jako odzwierciedlenie stanowiska Unii Europejskiej, Instytucji Zarządzającej lub Wspólnego Sekretariatu Technicznego Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020.




 
  • Polish
  • English
home