PZG
T³umacz migowy online
bip biuletyn
informacji publicznej


UNESCO

Konferencja IGO 2023
Bilety online
Bilety online
POMOC DLA UKRAINY!
PKP Intercity

Projekt PL BY
Dzika Odyseja
Izba Administracji Skarbowej w Bia³ymstoku

                             WSPIERAJ¡ NAS

 

ZACHÊCAMY DO OBEJRZENIA
filmu promuj±cego

NFO¦iGW

 

WFO¦iGW w Bia³ymstoku

 

Bank Pekao S.A.

 

Danwood S.A.

 

Hyundai Patronem Motoryzacyjnym Bia³owieskiego Parku Narodowego

 

PBN Polska Sp. z o.o.

 

 

 

POLSKIE
PARKI NARODOWE

 

   BIA£OWIESKI
   PARK NARODOWY

 
UWAGA: to jest ARCHIWALNA STRONA Bia³owieskiego Parku Narodowego
 

 
OBOWI¡ZUJ¡CE KOMUNIKATY TURYSTYCZNE
 
 
 
Strona g³ówna
Noc z Rysiem w Bia³owieskim Parku Narodowym Drukuj
 

W dniu 27 listopada br. odby³a siê Noc z Rysiem przygotowana przez Bia³owieski Park Narodowy. Wydarzenie mia³o inny przebieg ni¿ przeprowadzone dotychczas spotkania przyrodnicze w Parku - przebiega³o online. Pomimo, ¿e odczuwamy wielk± potrzebê wspólnych rozmów w gronie mi³o¶ników drapie¿ników i wypraw w teren, uwa¿amy, ¿e w obecnych realiach by³ to wspaniale spêdzony czas, a przede wszystkim niezwykle warto¶ciowa „lekcja” o rysiu - gatunek objêto ochron± w Polsce ponad 25 lat temu, a do chwili obecnej polska populacja nie przejawia naturalnej ekspansji i liczy prawdopodobnie tylko oko³o 200 osobników, zatem zarówno ochrona jak i edukacja o jej potrzebie jest wci±¿ aktualna. I o tym w³a¶nie us³yszeli¶my w trakcie sesji wyk³adowej wydarzenia.

W wyk³adzie rozpoczynaj±cym wydarzenie, Prof. dr hab. Krzysztof Schmidt przypomnia³, jaki jest ry¶ - wskaza³, ¿e jest to drapie¿nik bêd±cy obligatoryjnym miêso¿erc±, co wi±¿e siê z budow± czaszki, a zw³aszcza rodzajem i liczb± zêbów, których jest tylko 28. Z takim sposobem od¿ywiania bezsprzecznie wi±¿e siê zapotrzebowanie na du¿± ilo¶æ i jako¶æ pokarmu - ry¶ w ci±gu miesi±ca zjada 4 sarny i jednego i pó³ jelenia. Co ciekawe, w Turcji poluje g³ównie na zaj±ce. Prelegent przekonywa³, jak wa¿n± rolê w przyrodzie odgrywa ry¶ wywieraj±c silny wp³yw na zagêszczenia populacji saren. Pokaza³ równie¿ jak dostêpno¶æ i jako¶æ pokarmu wp³ywa na same rysie decyduj±c o wielko¶ci ich area³ów osobniczych i liczebno¶ci ich populacji. Wyja¶ni³, na czym polega wra¿liwo¶æ rysia na cechy ¶rodowiska, która w odró¿nieniu od wilka, nie pozwala mu osiedlaæ siê w monokulturach sosnowych pozbawionych podszytu, martwych drzew lub innych struktur u³atwiaj±cych mu polowanie i ukrycie siê. Udowadnia³, ¿e fragmentacja i jako¶æ ¶rodowiska wp³ywaj± na wystêpowanie i rozmieszczenie rysia. Profesor zaznajomi³ s³uchaczy z zagadnieniem dotycz±cym struktury genetycznej populacji rysi jak równie¿ wspomnia³ o zmienno¶ci ubarwienia puszczañskiego rysia, upodobniaj±cego siê t± cech± do rysi azjatyckich. Wyniki tych badañ pokazuj±, ¿e rysie zamieszkuj±ce pó³nocno-wschodni± Polskê maj± wyj±tkowo nisk± zmienno¶æ genetyczn± w porównaniu z innymi populacjami tego gatunku w ca³ej Eurazji, przez co mog± byæ w przysz³o¶ci nara¿one na problemy zdrowotne.

Drugi prelegent, Jakub Romanowski, bardzo czytelnie przedstawi³ status ochrony i sytuacjê prawn± rysia w Polsce. Gatunek ten chroniony jest od 1995 r. Objêty jest ochron± ¶cis³±, z konieczno¶ci± ochrony czynnej. W „Polskiej czerwonej ksiêdze zwierz±t - Krêgowce” jest gatunkiem bliskim zagro¿enia, objêty Dyrektyw± Siedliskow± Unii Europejskiej, chroniony równie¿ przez Konwencjê Berneñska. Podkre¶li³, ¿e zabicie rysia jest wykroczeniem, za które mo¿na trafiæ do aresztu.

Kolejny z zaproszonych go¶ci, dr hab. Sabina Pieru¿ek-Nowak, zda³a relacje z wyników badañ rysi, które prowadzi wraz z zespo³em (cz³onkowie Stowarzyszenie dla Natury „Wilk” i pracownicy Uniwersytetu Warszawskiego) na Roztoczu, Beskidzie ¯ywieckim, ¦l±skim i w Puszczy Solskiej. Badañ tym bardziej zasadnych, ¿e jak sama przekaza³a, liczebno¶æ populacji rysia w Polsce okre¶lana jest bardzo ró¿nie - wed³ug GIO¦ w 2019 r. by³o 123 rysi, natomiast GUS za 2020 r. podaje liczbê 545. Zespó³ wykorzystuje do badañ metodê telemetrii i wideo pu³apki, które daj± wiedzê na temat rozmieszczenia rysi i ich area³ów. Najwiêksze area³y przekracza³y nawet 600 kilometrów kwadratowych. Ciekawostk± jest fakt stosunkowo krótkiego wykorzystywania upolowanych ofiar przez rysie na terenach objêtych badaniami - jedna ofiara wystarcza im zaledwie na 2-3 dni, co zdecydowanie ró¿ni siê od obserwacji w Puszczy Bia³owieskiej, gdzie rysie zjada³y doros³± sarnê w ci±gu 5-7 dni. Wyja¶nienie ró¿nicy tkwi w podkradaniu zdobyczy rysi przez watahy psów domowych wa³êsaj±cych siê na górskich terenach, przez co tamte rysie musz± zdecydowanie czê¶ciej polowaæ. Niezwykle interesuj±cy by³ materia³ filmowy prezentowany przez dr hab. Sabinê Pieru¿ek - Nowak - nagrania pokazywa³y rysie spaceruj±ce niemal¿e pod domostwami, co wskazuje, ¿e gdy ludzie ¶pi±, one rozpoczynaj± „nocne ¿ycie” w ich s±siedztwie. W trakcie wyst±pienia prowadz±ca podjê³a równie¿ problem zagro¿eñ rysi i sposobów przeciwdzia³ania im. Opowiedzia³a o akcjach ratowniczych prowadzonych przez zespó³ badaczy, a dotycz±cych rysi poszkodowanych w wypadkach drogowych. Us³yszeli¶my historie 11 osieroconych kociaków, które zosta³y „postawione na nogi” w O¶rodku Rehabilitacji i przywrócone naturze.

Natomiast o odtwarzaniu populacji rysia w zachodniej Polsce opowiada³a Pani Magdalena Tracz, która wraz z zespo³em z Zachodniopomorskiego Towarzystwa Przyrodniczego zajmuje siê tymi w³a¶nie dzia³aniami w ramach projektu: „Powrót rysia do pó³nocno-zachodniej Polski”. A fakty s± bardzo przekonuj±ce - w wyniku dzia³añ projektu ponad 60 rysi wypuszczono na wolno¶æ, a 38 z nich nadal ¿yje na zachodzie naszego kraju. Jest to znacz±ca liczba, bior±c pod uwagê ogólnie nisk± liczebno¶æ polskiej populacji tego drapie¿nika w ca³ym kraju. Za³o¿enia projektu to: pozyskiwanie do hodowli w o¶rodku rysi „z zagranicy” - miêdzy innymi z Niemiec czy £otwy, nie odbiegaj±cych od populacji ba³tyckiej, aby osobniki z genetycznie ró¿nych populacji nie miesza³y siê; nauczenie „nie przywi±zywania siê” do cz³owieka; wypuszczanie na wolno¶æ. Zespó³ mo¿e pochwaliæ siê sukcesem miêdzy innymi w postaci dwudziestu kociaków, które przysz³y na ¶wiat w 2021 r, od rodziców wypuszczonych na wolno¶æ. Niestety, nie wszystkie „projektowe” rysie postanawiaj± zostaæ w Polsce - niektóre z nich chodz± „rysimi” ¶cie¿kami, na przyk³ad Pako i Mira, które zawêdrowa³y do Niemiec, £opuch przeszed³ ca³± Polskê a¿ pod W³odawê, natomiast Zygmu¶ za now± ojczyznê uzna³ Czechy.

Sesjê wyk³adow± zakoñczy³a Pani Elwira Plis-Kuprianowicz, lekarz weterynarii w Bia³owieskim Parku Narodowym, która przypomnia³a uczestnikom biologiê, fizjologiê i anatomiê tego zwierzêcia, podkre¶laj±c, jak ma³a jest masa urodzeniowa rysi±t - wa¿± zaledwie oko³o 300 gram. Pani Elwira Plis-Kuprianowicz opowiedzia³a o ró¿nych przypadkach prób ratowania rysi, bêd±cych w tak ciê¿kim stanie (z powodu chorób i wypadków), ¿e z pewno¶ci± same nie mia³yby szansy przetrwaæ.

W przerwie sesji wyk³adowej uczestnicy mieli okazje podziwiaæ rysie na filmach pozyskanych z foto pu³apek, a zmontowanych w interesuj±cy reporta¿ PN: „Migawki z ¿ycia rysia” autorstwa Tomasza Kamiñskiego z Instytutu Biologii Ssaków PAN w Bia³owie¿y.

Na zakoñczenie eventu z rysiem w roli g³ównej, m³odzi i starsi arty¶ci, którzy zaprojektowali kartkê ¶wi±teczn± i przes³ali na organizowany przez nas Konkurs PN: „¦wiêta z Rysiem” poznali wyniki Konkursu i obejrzeli nagrodzone i wyró¿nione w nim prace.

Dziêkujemy wyk³adowcom za wspania³e wyst±pienia, Tomaszowi Kamiñskiemu za pokaz filmowy, a s³uchaczom za liczny udzia³ - w wydarzeniu uczestniczy³o a¿ 130 osób. Podziêkowanie kierujemy do Andreja Saveljewa, który opracowa³ plakat na nasze wydarzenie (autor rysunku do plakatu - Aleksey Stanislavovich Subbotin). Wojewódzkiemu Funduszowi Ochrony ¦rodowiska i Gospodarki Wodnej w Bia³ymstoku dziêkujemy za wsparcie finansowe dzia³ania.

Sympatyków rysi zapraszamy do Bia³owieskiego Parku Narodowego - na stronê www oraz Fb, tam bêdziemy zamieszczaæ informacje o nadchodz±cych wydarzeniach przyrodniczych.

Zapraszamy równie¿ do wizyt w Parku „na ¿ywo” - do Rezerwatu Pokazowego ¯ubrów Bia³owieskiego Parku Narodowego, gdzie zobacz± Pañstwo rysia i innych mieszkañców Puszczy Bia³owieskiej.

 
Ministerstwo Klimatu i ¦rodowiska
 Kompleksowa Ochrona ¯ubra w Polsce

 

 

Kraina ¯ubra
Regionalna Dyrekcja Lasów Pañstwowych w Bia³ymstoku

Nadle¶nictwo Bia³owie¿a

Nadle¶nictwo Browsk

Nadle¶nictwo Hajnówka

Nadle¶nictwa Le¶nego Kompleksu Promocyjnego „Puszcza Bia³owieska”

  • Polish
  • English
home