Po zakoñczeniu dzia³añ wojennych, w 1919 r. do Puszczy Bia³owieskiej wys³ana zosta³a ekspedycja naukowców pod przewodnictwem prof. W³adys³awa Szafera. Pocz±tkowo w poszukiwaniu ¿ubrów, których jednak nie znaleziono, poniewa¿ podczas I wojny ¶wiatowej zosta³y wystrzelane przez wojska niemieckie i k³usowników. Pomimo, i¿ wolno ¿yj±cych ¿ubrów nie odnaleziono, uwagê naukowców zwróci³ unikatowy ekosystem le¶ny - las naturalny o charakterze pierwotnym. 29 grudnia 1921 r. na konferencji w Departamencie Le¶nictwa, Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Pañstwowych w Warszawie, na czê¶ci obecnego obszaru Parku oraz w innych fragmentach Puszczy Bia³owieskiej, poczynione przez naukowców wysi³ki przynios³y efekt w postaci decyzji o powo³aniu piêciu rezerwatów przyrody, z których dwa obecnie tworz± serce Bia³owieskiego Parku Narodowego, jakim jest Rezerwat ¦cis³y:

1. Rezerwat ¶cis³y po³o¿ony w Nadle¶nictwie Browskim, sk³adaj±cy siê z oddzia³ów 258, 288, 289, 318, 319, 344 i 345.

2. Rezerwat ¶cis³y sosnowy, po³o¿ony w Nadle¶nictwie Królewskim, w oddzia³ach 814 i 836.

3. Rezerwat ¶cis³y jod³owy w Cisówce w oddziale 561.

4. Rezerwat czê¶ciowy w Nadle¶nictwie Browskim z drzewostanów po³o¿onych na pó³noc od polany Bia³owieskiej, granicz±cy od pó³nocy z rzek± Hwo¼n±, przechodz±cy na zachód za rzekê Narewkê do Nadle¶nictwa Hajnowskiego, obejmuj±c oddzia³y 221 i 253 (uroczysko Zamczysko); na wschodzie graniczy z rezerwatem ¶cis³ym nr 1.

5. Rezerwat czê¶ciowy, biegn±cy pasem wzd³u¿ szosy z Bia³owie¿y do Zwierzyñca, szeroko¶ci 500 m z obu stron.

W 1924 r. dwa z rezerwatów da³y specjaln± jednostkê o nazwie „Nadle¶nictwo Rezerwat". W 1932 r. „Nadle¶nictwo Rezerwat" zosta³o przekszta³cone w „Park Narodowy w Bia³owie¿y". W 1947 r. jednostkê restytuowano jako Bia³owieski Park Narodowy i pod t± nazw± funkcjonuje do dzi¶. Podstaw± prawn± by³a ustawa o ochronie przyrody z dnia 10 marca 1934 r. Pomimo faktu, ¿e z formalnego punktu widzenia tê datê nale¿y uwa¿aæ za pocz±tek funkcjonowania parku narodowego, to ju¿ wcze¶niejsze struktury administracyjne -rezerwaty przyrody utworzone w 1921 r., Nadle¶nictwo Rezerwat utworzone w 1924 r. i Park Narodowy w Bia³owie¿y utworzony w 1932 r., realizowa³y ochronê ¶rodowiska przyrodniczego ze ¶cis³ym re¿imem ochronnym, jakim charakteryzuje park narodowy.

S³u¿ba Parku Narodowego realizuje wspó³cze¶nie zadania Bia³owieskiego Parku Narodowego: nadrzêdne, jakim jest ochrona unikalnej ju¿ w skali ¶wiata przyrody, ale tak¿e odpowiedzialne udostêpnianie walorów przyrodniczych Parku dla zwiedzaj±cych i powi±zana z nim dzia³alno¶æ edukacyjna i naukowa. Wyj±tkowa bioró¿norodno¶æ oraz niebywa³y ju¿ wspó³cze¶nie charakter pradawnej Puszczy, wraz z jej skarbami przyrodniczymi, historycznymi i kulturowymi, stanowi± kruchy i delikatny element naszego wspólnego dziedzictwa. Dziedzictwa, które otrzymali¶my od tych, którzy w przesz³o¶ci dali ¶wiadectwo walki o jego zachowanie i które i my staramy siê zachowaæ, aby obdarzyæ nim naszych potomnych. Przypadaj±ca w tym roku setna rocznica ochrony przyrody Parku jest powodem do dumy i do podkre¶lenia faktu, i¿ to wyj±tkowe dziedzictwo przyrodnicze, za które wszyscy jeste¶my odpowiedzialni. Zarówno Pracownicy Parku, jak mieszkañcy regionu i kraju - wszyscy ci, dla których bogactwo przyrodnicze Bia³owieskiego Parku Narodowego stanowi niematerialne dziedzictwo ludzko¶ci.

21 grudnia 2021 r. w Ministerstwie Klimatu i ¦rodowiska odby³a siê inauguracja obchodów  100-lecia istnienia Bia³owieskiego Parku Narodowego. W wydarzeniu transmitowanym online udzia³ wziêli: Ma³gorzata Goliñska - Sekretarz Stanu, G³ówny Konserwator Przyrody, Micha³ Krzysiak - Dyrektor Bia³owieskiego Parku Narodowego oraz cz³onkowie Rady Naukowej Bia³owieskiego Parku Narodowego.

29 grudnia 2021 r., w dniu 100 urodzin Bia³owieskiego Parku Narodowego, Pracownicy S³u¿by Parku stawili siê do pracy w mundurach wyj¶ciowych, aby symbolicznie uczciæ ten uroczysty dzieñ.

Fot. Bia³owieski Park Narodowy, Ministerstwo Klimatu i ¦rodowiska