
¯ycie ¿ubrów w naturze |
![]() |
W rocznym cyklu ¿ycia ¿ubrów w Puszczy Bia³owieskiej wyró¿niamy dwa odmienne okresy. Pierwszy - to okres zimowej koncentracji, trwaj±cy przez ca³± zimê. Drugi - to okres swobodnych wêdrówek w sezonie bez pokrywy ¶nie¿nej, który pokrywa siê w du¿ej czê¶ci z sezonem wegetacyjnym ro¶linno¶ci Puszczy. ¯ubry wykorzystuj± wtedy naturalne zasoby pokarmowe i realizuj± specyficzn± dla nich strategiê wykorzystania ¶rodowiska. W okresie zimy ¿ubry grupuj± siê wokó³ miejsc dokarmiania tworz±c du¿e ugrupowania zimowe, licz±ce od kilkunastu do kilkadziesi±t osobników. Czê¶æ byków tworzy w tym czasie oddzielne, mniejsze ugrupowania wokó³ innych miejsc dokarmiania lub wêdruje samotnie po ca³ej Puszczy. Na prze³omie zimy i wiosny, ugrupowania zimowe staj± siê ma³o stabilne i zaczynaj± siê rozpadaæ na mniejsze grupy, które opuszczaj± miejsca dokarmiania i rozpoczynaj± wêdrówki po Puszczy w poszukiwaniu naturalnego ¿eru. Podstawowymi jednostkami socjalnymi populacji s± grupy mieszane i grupy byków. Grupy mieszane utworzone s± przez krowy, m³odzie¿ 2 - 3 letni±, cielêta i okresowo doros³e byki. W populacji polskiej ¶rednia wielko¶æ grupy mieszanej wynosi obecnie 13 sztuk, maksymalnie dochodz±c do 90 osobników. Wiêkszo¶æ (ponad 80%) grup mieszanych liczy do 20 ¿ubrów, grupy du¿e spotykane s± rzadko. Jedynie w bia³oruskiej populacji ¿ubrów od sierpnia do pa¼dziernika, na ³±kach uprawnych mo¿na spotykaæ du¿e grupy mieszane, licz±ce kilkadziesi±t osobników. Grupy samców s± znacznie mniejsze, najczê¶ciej spotyka siê grupy ma³e licz±ce 2-3 osobniki, rzadziej wiêksze, licz±ce maksymalnie 9-10 osobników. Oko³o 60% samców bytuje samotnie. Grupy ¿ubrów nie s± zwi±zkami rodzinnymi, a ich sk³ad i wielko¶æ ulegaj± czêstym zmianom. Czê¶æ zmian jest sezonowa (urodzenia ciel±t, do³±czanie byków do grup mieszanych w sezonie rujowym), inne wynikaj± z ³±czenia siê kilku stad i nastêpnie ich rozpadu, czemu towarzyszy tworzenie nowych uk³adów miêdzyosobniczych (hierarchicznych). Przewodniczk± grupy mieszanej jest na ogó³ starsza krowa prowadz±ca cielê.
|