W wolnym stadzie ¿ubrów bytu­j±cym w Puszczy Bia³owieskiej obserwuje siê nisk± ¶miertelno¶æ naturaln± nie przekraczaj±c± rocznie 3% ich stanu. Od pocz±tku istnienia wolnej populacji (1952-2014) pad³o 453 (264, 189) ¿ubrów. W na­stêpstwie braku czynników se­lekcyjnych u ¿ubrów obserwuje siê rzadkie w przyrodzie zja­wisko ¶mierci na skutek staro¶­ci (7% upadków). Do wa¿niejszych przyczyn upadków ¿ubrów nale¿± urazy (g³ównie na skutek kolizji drogowych), choroby uk³adu moczo-p³ciowego samców (NZN), choroby paso¿ytnicze, k³usownictwo itd. Nowo¶ci±, która jest obserwowana od paru lat, jest ¶mieræ ¿ubrów na skutek drapie¿nictwa wilków (oko³o 3% upadków).

Nale¿y pamiêtaæ, ¿e istnienie ¿ubra jest ci±gle jeszcze zagro­¿one. Wysokie pokrewieñstwo wszystkich ¿ubrów mo¿e pro­wadziæ do obni¿enia odporno¶ci i ujawniania siê wad genetycznych. Poszczególne populacje mog± spotykaæ siê z lokalnymi zagro¿eniami ¶rodowiskowymi. W Puszczy Bia³owieskiej nale¿y do nich obni¿enie zasobów pokarmowych i okresowy brak wody pitnej w czasie d³ugotrwa­³ej suszy, konkurencja innych kopytnych (jelenie), konflikt z go­spodark± le¶n± i roln±, inwazje owadów oraz brak mo¿liwo¶ci migracji. Sta³ym zagro¿eniem dla populacji ¿ubrów s± choroby wirusowe bakteryjne i paso¿yt­nicze oraz nowo pojawiaj±ce siê choroby o niewyja¶nionym pochodzeniu, jak choroba uk³adu moczo-p³ciowego samców w Puszczy Bia³owieskiej

W Puszczy Bia³owieskiej obser­wuje siê szczególnie okrutny rodzaj k³usownictwa - wnykarstwo. Wnyk wykonany jest zazwyczaj z plecionej z kilkunastu drutów pê­tli, a jego koniec zamocowany jest do drzewa. Wnyki nastawia­ne s± na trasach wêdrówek zwie­rz±t. ¯ubry staj± siê raczej przy­padkowymi ofiarami i trafiaj± we wnyki nastawiane na jelenie, dzi­ki czy sarny. Co roku notuje siê kilka przypadków okaleczenia, a nawet ¶mierci ¿ubrów z tego po­wodu. Najczê¶ciej pêtla zaciska siê na koñczynach, czasem na szyi, rogach lub g³owie. Niebez­pieczne s± zarówno grube sta­lowe liny uniemo¿liwiaj±ce uwol­nienie siê zwierzêcia, jak i cien­kie, które zrywane zaciskaj± siê na koñczynie powoduj±c okale­czenie zwierzêcia.

Z chwil± rozpoczêcia natural­nego rozrodu nastêpowa³ szybki wzrost wolnego stada ¿ubrów w latach 1958 - 1970. W 1971 r. liczebno¶ci przekroczy³a 200 sztuk, a w 2014 w polskiej czê¶ci Puszczy ¿y³o ju¿ 522 osobniki. Nadmierna wielko¶æ populacji mo¿e prowadziæ do niekorzystnych zmiany w ¶rodowisku. Przyk³adem tego mo¿e byæ sytuacja z pocz±tków XX wieku. W Puszczy Bia³owieskiej bytowa³o wówczas 727 ¿ubrów, 700 ³osi, 2100 jeleni, 4500 saren, 1500 dzików i 600 danieli. Liczeb­no¶æ jeleni wzros³a w 1914 r. do 6800 sztuk. Zwierzêta zgryzaj±c m³ode pokolenie drzew uniemo¿­liwia³y naturalne odnowienie lasu. Kondycja i zdrowotno¶æ ¿ubrów by³a z³a.

Maj±c na uwadze te do¶wiadczenia, z chwil± przekro­czenia liczebno¶ci 200 osobni­ków w 1971 roku zaczêto ograni­czaæ liczebno¶æ ¿ubrów poprzez eliminacjê z hodowli osobników mniej warto¶ciowych np. chorych, u³omnych, agresywnych, a tak¿e uporczywie wychodz±cych na pola uprawne. Redukcjê osobników zdrowych prowadzono staraj±c siê nie naruszyæ struktury populacji, jaka wytworzy³a siê w okresie, w którym nie ingerowano w ¿ycie wolnego stada. W ostatnich latach w polskiej czê¶ci Puszczy Bia³owieskiej eliminacja prowadzona jest na niskim poziomie, a podlegaj± jej wy³±cznie osobniki chore, u³omne czy agresywne.

Wolne populacje ¿ubrów powin­ny mieæ mo¿liwo¶æ funkcjono­wania w warunkach naturalnych w d³ugim przedziale czasowym, ale równocze¶nie nie powinny wywieraæ nadmiernej presji na ¶rodowisko le¶ne. Ostatnio powrócono do dyskusji nad konieczno¶ci± okre¶lenia optymalnej liczebno¶ci ¿ubrów w Puszczy Bia³owieskiej. Debaty i kontrowersje zdaj± siê nie mieæ koñca, a liczebno¶æ populacji w polskiej i bia³oruskiej czê¶ci Puszczy zbli¿a siê do poziomu 1000 osobników. Puszcza Bia³owieska jest zielon± wysp± otoczon± polami, ³±kami i osadami w dodatku jej ¶rodek przecina odlesiony pas stanowi±cy granicê pañstwow± wzd³u¿ której biegnie p³ot. Z tego powodu mo¿liwo¶æ migracji ¿ubrów jest ograniczona, a wraz ze wzrostem liczebno¶ci populacji ro¶nie zagêszczenie w rejonach intensywnie u¿ytkowanych przez ¿ubry.