Jednym z warunków powodzenia restytucji ¿ubrów by³o zwiêkszenie liczebno¶ci gatunku oraz jego rozprzestrzenienie. Rolê matecznika odegra³y rezerwaty hodowlane w Polsce (Bia³owie¿a, Pszczyna, Niepo³omice) i Rosji (Prioksko-Terrasny i Okski).
Z tych o¶rodków wywodzi siê wiêkszo¶æ ¿ubrów ¿yj±cych w hodowlach zamkniêtych i stadach wolnych na ¶wiecie.
W pocz±tkowym okresie restytucji stale ros³a liczba miejsc, do których trafia³y ¿ubry i ros³a liczebno¶æ gatunku. Maksymaln± liczbê ¿ubrów na ¶wiecie odnotowano w 1991 roku – 3407 sztuk, z tego 1512 ¿ubrów ¿y³o w niewoli i 1895 na wolno¶ci. Od tego momentu notuje siê sta³e, niewielkie obni¿enie liczebno¶ci ¶wiatowej populacji, szczególnie widoczne w hodowli zamkniêtej. Tworzenie nowych wolnych hodowli ¿ubra wi±¿e siê z konieczno¶ci± dysponowania odpowiednio du¿ym kompleksem le¶nym do tego celu. Wynika to z faktu, ¿e aby wolno¿yj±ce populacje mia³y mo¿liwo¶æ utrzymania zmienno¶ci genetycznej ich docelowa liczebno¶æ musi wynosiæ co najmniej 100 osobników. Jedynym z nielicznych krajów, który ma jeszcze mo¿liwo¶ci tworzenia takich wolnych stad jest Rosja, nawet poza pierwotnym area³em gatunku np. rejon Wo³ogdy, na pó³nocny-wschód od Moskwy, a tak¿e na A³taju. Wa¿niejszymi regionami, gdzie bytuj± wolne populacje s± Puszcza Bia³owieska (Polska i Bia³oru¶), Kaukaz (Rosja) i Karpaty Wschodnie (Polska, Ukraina). W Puszczy Bia³owieskiej ¿yj± ¿ubry nizinne (bia³owieskie), natomiast na Kaukazie i w Karpatach Wschodnich wystêpuj± ¿ubry linii nizinno-kaukaskiej. Obecnie obie czê¶ci Puszczy zamieszkuje ponad 700 ¿ubrów. Tak wiêc by³a ona i pozostaje matecznikiem dla swego herbowego zwierzêcia.

Losy ¿ubra s± przyk³adem jak mo¿na w bardzo krótkim czasie doprowadziæ gatunek do krawêdzi zag³ady i jak wiele trudu trzeba w³o¿yæ w jego ratowanie. Uratowanie ¿ubra by³o niew±tpliwym sukcesem, lecz dalsze dzia³ania na rzecz ochrony tego reliktowego gatunku s± nadal niezbêdne.