"MATECZNIK BIAŁOWIESKI" (2/2010)
KWARTALNIK POPULARNONAUKOWY
BIAŁOWIESKIEGO PARKU NARODOWEGO
w numerze
|
|
WYSOKIE DRZEWA CZ. I (str. 2)
Wojciech Adamowski
Sylwetka żadnego innego drzewa nie kojarzy się tak jednoznacznie jak smukła sylwetka świerka pospolitego Picea abies. Świerk to choinka, Wigilia, zima, prezenty, dzwonki sań… Od nieco podobnej jodły można go odróżnić po krótkich, ostrych igłach i zwisających szyszkach, opadających w całości. Świerk pospolity występuje masowo w strefie tajgi w Skandynawii i europejskiej części Rosji, a także w górach Europy Środkowej.
|
|
WRAŻLIWCE (str. 5)
Anna Łubek
W Polsce stwierdzono cztery gatunki z rodzaju granicznik (na świecie znanych jest ok. 110 gatunków) – granicznik płucnik, granicznik tarczownicowy, granicznik duży oraz granicznik lśniący. Pierwsze trzy gatunki znane są z terenu Puszczy Białowieskiej, ostatni tylko z gór i obecnie jest uznany za wymarły w Polsce. Puszcza Białowieska to współcześnie jedyny kompleks leśny w kraju, w którym nadal istnieją stanowiska aż trzech gatunków granicznika.
|
|
NA GRANICY WIDZIALNOŚCI CZ. II (str. 7)
Anna Kujawa
Od lat trwają próby zdefiniowania, gdzie jest granica pomiędzy tak zwanymi makrogrzybami (grzybami wielkoowocnikowymi) a mikrogrzybami (grzybami mikroskopijnymi). Jednym z najczęściej stosowanych kryteriów jest wielkość owocnika. Przyjmuje się, że do grzybów wielkoowocnikowych należą te, które wytwarzają owocniki wielkości co najmniej 5 mm.
|
|
NIEWOLNICTWO W PUSZCZY CZ. II (str. 9)
Wojciech Czechowski
Niewolnictwo mrówek jest jedną z form pasożytnictwa społecznego – szczególnej postaci tzw. pasożytnictwa pracy, którego przedmiotem są nie – jak w pasożytnictwie klasycznym – tkanki lub płyny ustrojowe żywiciela, lecz efekty jego działań. Wystarczy wspomnieć o kukułce i wiadomo, o co chodzi.
|
|
KOS (str. 13)
Andrzej Kruszewicz
Kos jest czarny, o ile jest samcem. Samice są ciemnobrązowe, ale to od czarnej barwy upierzenia samca ten ptak ma swą nazwę w wielu europejskich językach. Dość wspomnieć angielskie „Common Blackbird”, francuskie „Merle noir” czy rosyjskie „Czornyj drozd”. Od tego trendu odstaje niemiecka nazwa „Amsel” i polska – kos.
|
|
O ŻUBRACH, KTÓRE PRZEPĘDZIŁY TATARÓW (str. 16)
Tomasz Samojlik, Piotr Daszkiewicz
Litwini szanowali żubry także dlatego, że udowodniły one swój patriotyzm i przyczyniły się do obrony kraju. Opowiada się, iż gdy horda tatarska zbliżyła się do Podlasia (Województwo Pińskie) to wszystkie żubry opuściły Puszczę i pomaszerowały na wroga rycząc (oczywiście ta legenda stoi w wyraźnej sprzeczności z faktem, że żubry nie ryczą) tak straszliwie, iż zmusiły najeźdźców do odwrotu. Ludowe pieśni litewskie dobrze obrazują uczucie strachu, jakie wywoływały w Tatarach żubry, które uniemożliwiły im podbój Litwy.
|
|