W dniach od 14 do 17 września 2012 roku Białowieski Park Narodowy zorganizował już po raz XVIII Wystawę Grzybów Puszczy Białowieskiej. Grzyby od czwartku zbierali specjaliści mikolodzy, uczniowie Technikum Leśnego w Białowieży, oraz pracownicy parku i amatorzy – hobbyści. Opiekę merytoryczną nad wystawą sprawowali mikolodzy od lat współpracujący z Parkiem – dr Anna Kujawa, Stacja Terenowa PAN w Turwii, dr Andrzej Szczepkowski, SGGW w Warszawie i dr Błażej Gierczyk AR Poznań.
W tym roku w przeddzień wernisażu (14 września) przygotowaliśmy na Zamiejscowym
Wydziale Leśnym Politechniki Białostockiej w Hajnówce ekspozycję edukacyjną
wybranych owocników grzybów specjalnie dla młodzieży z placówek oświatowych
Euroregionu Puszczy Białowieskiej. Na spotkanie o grzybach przybyły grupy
młodzieży licealnej, gimnazjaliści, uczniowie szkół podstawowych, a także
hajnowskie przedszkolaki. W sumie w piątkowych zajęciach z trójką edukatorów uczestniczyło
przeszło 370 osób. Rozpoczynały się one
„kinem grzybowym”, zainscenizowanym w studenckiej pracowni czyli prezentacją o
barwach i kształtach grzybów. Drugim punktem programu była mini ekspozycja
żywych grzybów, na której w kącikach tematycznych można było obejrzeć dokładnie
kształty owocników, ocenić naocznie barwę grzybów, sprawdzić, jak nietypowy
mogą mieć zapach (karbidu, mąki czy migdałów) oraz bardzo ważne – porównać i
nauczyć się odróżniać gatunki jadalne od ich trujących sobowtórów, na czele ze
śmiertelnie trującym muchomorem zielonawym (dawna nazwa muchomor sromotnikowy)!
Na fotografiach w antyramach eksponowane zaś były gatunki grzybów chronionych.
W sobotę 15 września w Białowieży uroczystego otwarcia XVIII
Wystawy Grzybów Puszczy Białowieskiej dokonał p. Aleksander Bołbot –
zastępca dyrektora Białowieskiego PN, zapraszając do oglądania zgromadzonych na
ekspozycji okazów.
Grzyby były prezentowane w grupach: jadalne, w tym jadalne warunkowo, niejadalne (z dużą
reprezentacją gatunków nadrewnowych) i trujące, oraz w kącikach tematycznych:
leśna śmierć, grzybowe aromaty, substraty grzybowe.
Wystawa to okazja, aby oprócz wspaniałych borowików, podgrzybków, koźlarzy i pieprzników jadalnych dokładnie
przyjrzeć się gatunkom grzybów trujących, których zjedzenie może być
niebezpieczne dla zdrowia, często też życia człowieka. Do najbardziej groźnych
należą przede wszystkim muchomor zielonawy (sromotnikowy) i muchomor jadowity,
które odznaczają się łagodnym smakiem i bywają mylone z pieczarkami, gołąbkami,
gąskami oraz z kanią czubajką. Konieczne jest zapamiętanie, jak wyglądają te
gatunki i jak można je odróżnić od gatunków jadalnych. Wystawa była niebywałą okazją, aby tę umiejętność nabyć! Wystawę
w Białowieży obejrzało ponad 1000 osób, w tym 161 białowieskich uczniów i
przedszkolaków.
Podziękowania kierujemy do następujących osób:
dr Anna Kujawa, dr Andrzej Szczepkowski, dr Błażej Gierczyk,
uczniowie Zespołu Szkół Leśnych w Białowieży, dr hab. inż. Sławomir Bakier
prof. PB (ZWL PB w Hajnówce), Marek Wołkowycki (ZWL PB w Hajnówce), Michał Smyk (ZWL
PB w Hajnówce), Marta Burnecka (ZWL PB w Hajnówce), Maria Wołkowycka (BPN),
Waldemar Chwyć (em. BPN), Ada Michałowska, Eugeniusz Gabiec (BPN), Bazyli
Skiepko (biuro turystyczne „Ryś”).
Za rok – kolejna Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej.
FOTOREPORTAŻ
|
Na początek – seans w grzybowym mini-kinie: prezentacje „Kolorowy zawrót głowy” i „Miseczki, kubeczki, uszka”, opracowane na podstawie artykułów dr Anny Kujawy („Matecznik Białowieski”) wprowadzały widzów w przebogaty świat grzybowych barw i kształtów.
|
|
Nie mogło zabraknąć informacji o najgroźniejszym grzybowym trucicielu.
|
|
Pora na szybciutkie sprawdzenie wiedzy. Chętnych do odpowiedzi nie brakowało!
|
|
Zwiedzanie ekspozycji edukacyjnej w małych grupach, każda ze swoim opiekunem i edukatorką z BPN – było strzałem w dziesiątkę.
|
|
Może te pracowicie robiące notatki dziewczyny wyrosną na mikolożki? I za naście lat będą prowadziły zajęcia na Wystawie Grzybów.
|
|
A tu – żywe owocniki grzybów o różnorodnych barwach i kształtach.
|
|
Poznawanie mniej popularnych grzybów jadalnych – tu lejkowiec, w innych regionach Polski zwany kieliszeczkiem. Ale uwaga! – zbieramy tylko grzyby, które znamy naprawdę bardzo dobrze!
|
|
Czy to naprawdę grzyb? – dzieci nie dowierzają oglądając próchnilca, który ani trochę nie jest podobny do wszystkim znanych grzybów kapeluszowych.
|
|
Przyglądamy się uważnie zielonoturkusowemu grzybowemu maleństwu – chlorówce.
|
|
W koszyczku – karteczki z nazwami szczególnych grzybowych aromatów: karbidu, mąki, anyżu. Trzeba było odnaleźć grzyb pachnący/cuchnący np. karbidem.
|
|
Czym to pachnie?
|
|
Nie mogło zabraknąć kącika z grzybami nadrzewnymi, pospolicie nazywanymi hubami.
|
|
Dzięki uprzejmości Wydziału Leśnego Politechniki w Hajnówce można było zajrzeć do wnętrza wielkiej huby.
|
|
Jesteśmy przy kąciku o nazwie „Leśna śmierć” – trudno się dziwić strachowi malującemu się w oczach dzieci.
|
|
Okazja, by uważnie przyjrzeć się smakowitej kani i nauczyć się rozróżniać ją od morderczego muchomora zielonawego (sromotnikowego).
|
|
Młodsze dzieci, po zajęciach na ekspozycji, miały za zadanie podpisać narysowane kontury grzybów oraz pomalować je na właściwe kolory. Starsi uczniowie mogli sprawdzić wyniesioną z zajęć wiedzę na specjalnie przygotowanych dla różnych grup wiekowych kartach pracy.
|
|
Potężny borowik zaprasza do Ośrodka Edukacji Przyrodniczej BPN na Wystawę Grzybów Puszczy Białowieskiej.
|
|
Przybyłych na wernisaż gości powitał z-ca dyrektora BPN Aleksander Bołbot i kadra naszego Ośrodka Edukacji Przyrodniczej.
|
|
Dr Anna Kujawa (w głębi) opowiada o grzybach bardzo zajmująco.
|
|
Białowiescy przewodnicy z uwagą słuchają wykładu dr. Andrzeja Szczepkowskiego (z prawej).
|
|
Zbieramy tylko nieliczne gatunki spośród bogactwa grzybów jadalnych.
|
|
Najgroźniejsza część ekspozycji – grzyby trujące.
|
|
A tu można powąchać zaskakujące niekiedy grzybowe aromaty. Grzyby o zapachu migdałów, śledzia – aż trudno uwierzyć.
|
|
Pod szklanym kloszem - sromotnik smrodliwy. Gdyby nie klosz – goście bardzo szybko wychodziliby z wystawy zniechęcani dokuczliwym odorem padliny.
|
|
Warto przyjrzeć się uważnie groźnym sobowtórom grzybów jadalnych.
|
|
Grzyby mogą wyrosnąć nawet na szyszce.
|
|
Dotychczas grzyby chronione pokazywaliśmy z oczywistych względów tylko na zdjęciach. W tym roku – prezentujemy żywe owocniki. Zebrane zostały na podstawie specjalnego imiennego pozwolenia RDOŚ w Białymstoku.
|
|
Niektórzy goście robili osobistą dokumentację fotograficzną gatunków, które ich szczególnie zainteresowały.
|
|
Również dzieci z zainteresowaniem oglądały puszczańskie grzyby.
|
|
Żeby naocznie się przekonać, że grzyby mogą rosnąć na innych grzybach – niezbędna była lupa.
|
|