V Wilcza Noc w Białowieskim Parku Narodowym
 

Za nami piąta już edycja Wilczej Nocy przygotowywanej przez Białowieski Park Narodowy. Tegoroczna miała inny przebieg niż w minionych latach - całe wydarzenie przebiegało on-line. I pomimo, że odczuwamy tęsknotę za wspólnymi rozmowami i wyjściami w teren, to uważamy, że w obecnych realiach był to wspaniale spędzony czas (o czym świadczą także głosy od słuchaczy). Wykłady dały możliwość nie tylko zdobycia cennych informacji o wilkach i ich funkcjonowaniu w środowisku, były przyczynkiem do refleksji i zadumy, ale też uśmiechu i odprężenia. O ważności wilczego tematu świadczy liczna frekwencja słuchaczy, ale także pytania (które w warunkach sali konferencyjnej byłyby na pewno przyczynkiem do niejednej dyskusji).

Pierwszym z wykładowców był prof. dr hab. Krzysztof Schmidt z Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży. Z wykładu pt. „Dlaczego chronimy wilki" dowiedzieliśmy się o historii relacji wilk - człowiek, historii wprowadzania ochrony gatunku i jej funkcjonowania w różnych krajach na świecie. Profesor mówił o roli wilka w lesie jako ważnego i niezbędnego elementu tego ekosystemu oraz o powodach, dlaczego wilk jest wpisany na listę zwierząt znajdujących się pod ochroną nie tylko w Polsce, lecz także w Unii Europejskiej. Obecnie populacja wilka w Polsce liczy około 2000 osobników i jest to efekt ochrony - dzięki niej wilki rekolonizowały obszary w północnej i zachodniej Polski. Krzysztof Schmidt mówił także, jak zachować się w kontakcie z tym dużym drapieżnikiem.

Druga z prelegentek - dr Katarzyna Bojarska z Instytutu Ochrony Przyrody PAN, przedstawiała wykład „Różne oblicza wilka. O plastyczności gatunku na przekroju środowisk". Dr Bojarska prezentowała słuchaczom realia życia wilków w środowiskach zupełnie różnych od Puszczy Białowieskiej. Pierwszym z tych miejsc były Bory Dolnośląskie - olbrzymi, ale bardzo jednorodny las, poprzecinany regularną siatką dróg leśnych, które były użytkowane przez wilki do przemieszczania się. Lasy natomiast nie służyły jako tereny łowieckie, gdyż były zbyt widne i rzadkie. Najczęstszym miejscem polowań były ogrodzone uprawy leśne, skąd sarnom i jeleniom ciężko było uciec. Innym miejscem badań wilków dr Bojarskiej były lasy Beskidu, gdzie wilki znajdowały sobie „okna" czasowe w których mogły aktywnie funkcjonować w realiach presji ludzkiej - turystycznej i gospodarczej. Na koniec dzięki dr Bojarskiej przenieśliśmy się do północno-wschodniej Turcji, gdzie wilki (znacznie drobniejsze od naszych) żyją głównie w terenach otwartych, w pobliżu osad ludzkich i często korzystają z resztek pozostawianych przez człowieka (padłe bydło, wysypiska śmieci). Wykład dał też możliwość obserwacji wilków nagranych na fotopułapki w oryginalnych i pięknych ujęciach.

Trzeci prelegent to dr Katarzyna Olbrych z Wydziału Medycyny Weterynaryjnej SGGW prezentująca wykład pt. „Z anatomii i z życia wilków, czyli czym wilk różni się od innych psowatych?". Dzięki znajomości przez dr Olbrych anatomii różnych gatunków zwierząt, także dzikich, dowiedzieliśmy się o przystosowaniach wilka do funkcjonowania w środowisku. Dr Olbrych mówiła o mechanizmach, dzięki którym wilki są zdrowe mimo braku leczenia farmakologicznego, o naturalnym żywieniu tego drapieżnika, które zapewnia mu energię i dobrą kondycję zdrowotną. Poprzez porównania z psami hodowanymi przez człowieka mieliśmy możliwość przekonać się jak różny, a jednocześnie podobny jest wilk do naszych pupili.

Ostatnim z wykładowców była Kinga Stępniak, na co dzień związana ze Stowarzyszeniem dla Natury „Wilk" oraz Katedrą Ekologii na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszewskiego, jak również współpracująca z Instytutem Biologii Ssaków PAN w Białowieży. Wystąpienie było zatytułowane „O behawiorze wilka. Interakcje wilk - pies".

Pani Kinga Stępniak zajmuje się badaniami wykorzystaniu analiz DNA do rozwiązania problemów badawczych z zakresu genetyki konserwatorskiej. Interesuje się również komunikacją chemiczną u psowatych, co zostało podjęte w wystąpieniu - Prowadząca podkreślała, jak istotne dla tych zwierząt jest zapachowe poznawanie i odczytywanie świata oraz jak ważną rolę w komunikacji pełni znakowanie zapachowe. Przedstawiła również historię udomowienia wilków, jak też, omawiając mechanizmy behawioru wilka i psa, zwróciła uwagę, że to jeden gatunek - w związku z tym naturalnym zjawiskiem jest konkurencja. Pani Stępniak zwracała także uwagę na odpowiedzialne zachowanie podczas spacerów z psami w lesie poprzez ich trzymanie na smyczy oraz zbieranie odchodów, co może zapobiec niepożądanym spotkaniom. Odpowiadając na pytania zadane przez internautów, po raz kolejny uświadamiała, że wilk jest zwierzęciem dzikim, podlegającym ochronie  i od nas zależy nasze bezpieczeństwo w czasie ewentualnych spotkań - znów mowa o pilnowaniu czworonożnych pupili, którzy mogą przyczyniać się do narodzin hybryd psa z wilkiem.

Dziękując wykładowcom za wspaniałe wystąpienia i słuchaczom za liczny udział, informujemy że w bieżącym tygodniu wykłady zostaną udostępnione na - o tym jeszcze będziemy informować na Fb BPN.