PRZYPADEK WILKA Z BIA£OWIESKIEGO PARKU NARODOWEGO
 

Na terenie Bia³owieskiego Parku Narodowego na pocz±tku 2022 roku zaobserwowano kilka przypadków wilków z objawami zmian skórnych, wy³ysienia prawie ca³ej powierzchni skóry i wychudzenia. Obserwacje z fotopu³apek dotyczy³y szczególnie wilków m³odych. U wilków starszych obserwowano wy³ysienia ograniczone do okolic zadu, ogona i tylnych koñczyn. Na pocz±tku marca odnaleziono martwego wilka ze zmianami skórnymi.

Potwierdzono inwazjê ¶wierzbowca w skórze zwierzêcia. ¦wierzb dr±¿±cy Sarcoptes scabiei jest paso¿ytem skóry. Mo¿e byæ równie¿ niebezpieczny dla ludzi (zoonoza). Wystêpuje w ca³ej Polsce u zwierz±t wolno ¿yj±cych, najczê¶ciej u lisów i jenotów. Coraz czê¶ciej stwierdza siê te¿ inwazje ¶wierzbowca u rysi i wilków. ¦wierzbowce paso¿ytuj± w g³êbszych warstwach naskórka w wydr±¿onych przez siebie korytarzach. Do zara¿enie ¶wierzbowcem dochodzi poprzez bezpo¶redni kontakt ze zwierzêciem chorym oraz korzystanie ze wspólnych legowisk, a tak¿e innych miejsc aktywno¶ci. Poza ¿ywicielem, ¶wierzbowiec mo¿e prze¿yæ w ¶rodowisku od 3 do 14 dni w zale¿no¶ci od warunków atmosferycznych, m. in. temperatury i wilgotno¶ci. U zwierz±t zara¿onych stwierdza siê na pocz±tku miejscowy stan zapalny skóry, który z czasem mo¿e rozprzestrzeniæ siê na ca³± powierzchni± cia³a. Dochodzi do zrogowacenia warstw naskórka oraz uszkodzenia mieszków w³osowych, czego skutkiem jest wy³ysienie. Miejscem najbardziej nara¿onym na wystêpowanie ¶wierzbu jest skóra warg, grzbiet nosa, ma³¿owiny uszne oraz ogon. Przy inwazji ¶wierzbowcem wystêpuje bardzo silny ¶wi±d, który powoduje dyskomfort dla zwierzêcia i dekoncentracjê uniemo¿liwiaj±c± zdobywanie pokarmu.  W miarê zaawansowania zmian, w wyniku wychudzenia organizmu, zwierzê ma zaburzon± termoregulacjê. Dlatego te¿, dzikie zwierzê najczê¶ciej umieraj± z wych³odzenia i g³odu, a przed ¶mierci± bardzo cierpi±.

Obserwowany wzrost liczby przypadków ¶wierzbu u wilków na terenie Puszczy Bia³owieskiej mo¿e byæ zwi±zany z ociepleniem klimatu tj. wzrostem temperatur i krótkim zaleganiem pokrywy ¶nie¿nej szczególnie w dwóch ostatnich latach (dane IMGW dla stacji Bia³owie¿a). Zara¿one paso¿ytem wilki bêd± szuka³y cieplejszych schronieñ takich jak np. stogi na ³±kach, co dodatkowo mo¿e przyczyniæ siê do u³atwienia przetrwania roztoczy w ¶rodowisku i zagro¿enia ekspozycj± ¶wierzbowcami kolejnych osobników.