Mimo trwających wakacji i pory letnich urlopów, pracownicy Ośrodka Edukacji Przyrodniczej Białowieskiego Parku Narodowego w ostatnim czasie musieli zmierzyć się z poważnym przedsięwzięciem edukacyjnym. Zadanie polegało na organizacji i przeprowadzeniu warsztatów przyrodniczych w ramach pięciodniowego "Obozu Młodych Naukowców".

Pobyt na obozie był dodatkową nagrodą dla laureatów II edycji Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy Ekologicznej "Bioróżnorodność i formy ochrony przyrody w Polsce", sfinansowaną przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Do Białowieży przyjechali z opiekunami gimnazjaliści z województw: podlaskiego i pomorskiego, reprezentujący ośrodki wojewódzkie: Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana, Wdzydzki Park Krajobrazowy, Ośrodek Edukacji i Informacji Ekologicznej w Gdańsku, Narwiański Park Narodowy oraz Białowieski Park Narodowy.

Pierwszego dnia, po przywitaniu i omówieniu spraw organizacyjnych, przeprowadziliśmy zabawy i gry integracyjne, dzięki czemu dalsze zajęcia upłynęły w miłej atmosferze. Na terenie Obrębu Ochronnego Orłówka uczestniczyliśmy w warsztatach ukazujących ekosystem lasu naturalnego. Młodzi naukowcy uświadomili sobie, jak wielka różnorodność przyrodnicza cechuje Puszczę Białowieską. W lesie oznaczali gatunki roślin i napotkane zwierzęta. Wykorzystując przyrządy do pomiarów czynników klimatycznych, odkryli różnicę w temperaturze, wilgotności, nasłonecznieniu i sile wiatru między otwartą przestrzenią a lasem. Dzień zakończyliśmy wykładem dr inż. Czesława Okołowa traktującym o walorach przyrodniczych Puszczy Białowieskiej i formach ochrony tego terenu.

Następny dzień przyrodniczych warsztatów rozpoczęliśmy od wykładu "Ssaki drapieżne Puszczy Białowieskiej". Wykład stanowił wprowadzenie do zajęć terenowych, których celem było między innymi zapoznanie młodych ekologów ze specyfiką zawodu naukowca. Dr Krzysztof Schmidt przeprowadził terenową lekcję śledzenia zwierząt za pomocą przyrządów telemetrycznych. Podczas ćwiczeń w Parku Pałacowym gimnazjaliści przekonali się, że badania telemetryczne nie są łatwe a ich prowadzenie wymaga doświadczenia i cierpliwości. Dzięki kolejnym zajęciom dowiedzieliśmy się na czym polega praca dziennikarza. Pani Anetta Gałaburda, autorka popularnych Dzienników Polskiego Radia Białystok, urządziła nam wirtualną wycieczkę do studia radiowego. Pokazała jak nagrywane są audycje radiowe. Na końcu spotkania namówiła młodzież do "zabawy z mikrofonem".

Trzeci dzień obozu rozpoczęliśmy o godzinie piątej rano, w Parku Pałacowym, gdzie "podglądaliśmy" przedstawicieli ptasiego świata. Obserwowaliśmy i usłyszeliśmy wiele gatunków ptaków. Pan mgr Arkadiusz Szymura z wielką pasją opowiadał o przedstawicielach tej gromady zwierząt, co utrwaliło zdobytą wiedzę i zachęciło młodych badaczy do ornitologicznych wypraw. Następny wykład dotyczył kultury naszego regionu, a po południu odbyły się zajęcia plastyczne.

Kolejnego dnia odbyliśmy przejażdżkę kolejką wąskotorową z Hajnówki na Topiło, podczas której przewodnik pokazał przyrodę tej części Puszczy. Po obiedzie wyruszyliśmy do Rezerwatu Pokazowego Żubrów Białowieskiego Parku Narodowego, gdzie dr Katarzyna Daleszczyk szczegółowo opowiedziała o zwyczajach żubra, przybliżyła historię restytucji tego gatunku oraz przedstawiła ciekawostki z życia innych puszczańskich ssaków - wilków, rysi, saren i jeleni. Droga powrotna wiodąca ścieżką "Żebra żubra" umożliwiła obserwację różnorodności zbiorowisk leśnych Puszczy Białowieskiej. Natomiast wieczór był miłą niespodzianką dla naszych gości - na spotkanie przybyła Pani Bożena Walencik, współautorka ponad 40 filmów, scenarzystka, reżyserka a nam znana przede wszystkim z filmu "Tętno Pierwotnej Puszczy". Pani Bożena wzbudziła wielkie zainteresowanie opowieścią o pracy filmowca - przyrodnika. Jednocześnie nie kryła jak trudny i odpowiedzialny to zawód. Wszyscy wyczuli, jak wielkim uczuciem darzy zwierzęta mieszkające w ich domu - aktorów, bez których niemożliwe byłoby powstanie tak wartościowych przyrodniczych filmów edukacyjnych.

Ostatniego dnia wędrowaliśmy ścieżkami edukacyjnymi na terenie Obrębu Ochronnego Hwoźna Białowieskiego Parku Narodowego. Młodzież zapoznała się z wartościami kulturowymi i przyrodniczymi tego fragmentu Puszczy. Zwróciliśmy uwagę na elementy przyrody nieożywionej okolicy. Po powrocie odbyło się podsumowanie. Najpierw część najsympatyczniejsza - pokaz kilkuset zdjęć dokumentujących okres pięciu ostatnich, wspólnie spędzonych dni, wręczenie pamiątkowych dyplomów i drobnych upominków. W spotkaniu uczestniczyła Pani mgr inż. Małgorzata Karaś, Dyrektor Białowieskiego Parku Narodowego. Zapytała uczestników, czy są zadowoleni z pobytu na obozie, czy odpowiadała im tematyka proponowanych wykładów i zajęć. Odpowiedź na te pytania zawarta jest w "Pamiętniku Młodego Naukowca", w którym swoje wrażenia, opinie i uwagi spisywali młodzi miłośnicy przyrody.

Oto jego fragmenty:

"...Dzisiejszego dnia zajęcia były niezwykle interesujące. Pierwszy wykład - "Ssaki Puszczy Białowieskiej" pana Schmidta - opowiadał w szczegółach o tych zwierzętach. Następnie poszliśmy w teren "tropić" rysie, a znaleźliśmy same nadajniki. Już po obiedzie spotkaliśmy się z dziennikarzami Polskiego Radia Białystok, którzy w bardzo zajmujący sposób opowiedzieli o swojej pracy. Mogliśmy także pobawić się w reporterów. Dzień zakończyliśmy bardzo miłym akcentem - kiełbaskami i śpiewem przy ognisku."
Paulina Pałasz, Stary Barkoczyn

"...Dzisiejszy dzień był wręcz całkowicie zapełniony emocjonującymi zajęciami. Już o 9.30 wyruszyliśmy spod "Jaskółki" do Hajnówki, gdzie naszym celem był peron kolejki wąskotorowej. Na miejscu spotkaliśmy się z p. Markiem, który opowiadał nam o okolicznej sieci kolejek. Potem wyruszyliśmy do Topiła. Po drodze zatrzymaliśmy się parę razy, aby podziwiać las grądowy. ...Po obiedzie zwiedziliśmy Rezerwat Pokazowy, gdzie oprowadzała nas dr Katarzyna Daleszczyk. Wracaliśmy pieszo po malowniczej ścieżce "Żebra żubra". Zmęczeni wróciliśmy do Ośrodka Edukacji, gdzie obejrzeliśmy film
o nornicy z serii "Saga Pierwotnej Puszczy". Po seansie spotkaliśmy się z współautorką tego filmu, która opowiedziała nam o hodowli zwierząt..."
Kamil Bułakowski, Gdańsk

Pani Dyrektor życzyła dalszego zapału do zdobywania wiedzy przyrodniczej naszej młodzieży.

Wieczorem pod opieką dr Ireneusza Ruczyńskiego odbyliśmy ostatnią przyrodniczą lekcję - spotkanie z nietoperzami. Zobaczyliśmy te niezwykłe ssaki wyruszające właśnie wieczorną porą na łowy.

Pięć dni to za mało, aby poznać wszystkie tajemnice tutejszej przyrody i kultury. Tych, którym się spodobało, zachęcamy do ponownych odwiedzin naszej Puszczy.

Wszystkich innych gimnazjalistów, którzy chcieliby odbyć niezapomnianą podróż do Białowieży zapraszamy już teraz do udziału w III Edycji Konkursu. O jej zasadach i przebiegu poinformujemy we wrześniu 2008 roku.

Koordynator konkursu
Hanna Schmidt