Ogólnopolski Konkurs Wiedzy Ekologicznej

Mimo trwających wakacji pracownicy edukacji w Białowieskim i Wigierskim Parku Narodowym zorganizowali obóz naukowy dla najzdolniejszych młodych ekologów. Pobyt na "Obozie Młodych Naukowców" był dodatkową nagrodą dla wybitnych gimnazjalistów, finalistów konkursu organizowanego przez nasz park, sfinansowaną przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Na zajęcia warsztatowe prowadzone w ramach obozu przyjechali uczestnicy wraz z opiekunami z wielu regionów naszego kraju. Przybyli reprezentanci ośrodków: Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana, Wdzydzki Park Krajobrazowy, Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej w Gdańsku, Centrum Edukacji Ekologicznej przy Oczyszczalni Ścieków w Słupsku, Poleski Park Narodowy, Ojcowski Park Narodowy, Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Ekologicznej w Bydgoszczy oraz Białowieski Park Narodowy. Pierwszy dzień rozpoczęliśmy od omówienia spraw organizacyjnych i zapoznania się, poprzez zabawy i gry integracyjne. Na terenie Obrębu Ochronnego Orłówka Białowieskiego Parku Narodowego odbyły się zajęcia "Ekosystem lasu naturalnego". Pobyt w prastarym lesie uświadomił naszym gościom, jak wielka różnorodność przyrodnicza cechuje Puszczę Białowieską. W lesie oznaczali gatunki roślin i zaobserwowane zwierzęta. Wykorzystując przyrządy do pomiarów czynników klimatycznych, uzyskali wyniki wskazujące na różnicę w temperaturze, wilgotności, nasłonecznieniu i sile wiatru między otwartą przestrzenią a lasem. Dzień zakończyliśmy rozpoznawaniem różnych gatunków sów wsłuchując się w głosy wydawane przez te ciekawe nocne ptaki. Następny dzień przyrodniczych warsztatów rozpoczęliśmy od wykładu "Ssaki drapieżne Puszczy Białowieskiej", który podkreślił konieczność ochrony drapieżników, ze szczególnym uwzględnieniem rysia i wilka, ssaków niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemu lasu. Po teoretycznym wstępie dr Krzysztof Schmidt przeprowadził terenową lekcję monitorowania zwierząt za pomocą przyrządów telemetrycznych. Podczas pokazowych ćwiczeń w Parku Pałacowym gimnazjaliści przekonali się, jak trudne są badania telemetryczne a ich prowadzenie wymaga doświadczenia i cierpliwości. Tematem przewodnim III edycji konkursu ekologicznego były gatunki rzadkie, zagrożone wyginięciem, stąd też w programie obozu nie mogło zabraknąć zajęć przybliżających florę Puszczy Białowieskiej, ze szczególnym uwzględnieniem chronionych gatunków roślin. Kolejny, zarazem ostatni już dzień pobytu na terenie Białowieskiego Parku Narodowego, rozpoczęliśmy o godzinie piątej rano ćwiczeniami: "Różnorodność ptaków Puszczy Białowieskiej". Zaobserwowaliśmy i usłyszeliśmy wiele gatunków ptaków. Następny wykład dotyczył kultury naszego regionu, a po południu wędrowaliśmy poznając różne zbiorowiska leśne Puszczy. Wieczorną porą, w Parku Pałacowym, pod okiem specjalisty, chiropterologa, odbyliśmy nocne spotkanie z nietoperzami. Nazajutrz, pożegnawszy Białowieżę, wyruszyliśmy nad piękne Wigry. W drodze do Wigierskiego Parku Narodowego zwiedziliśmy szczególne miejsce - Sanktuarium Maryjne w Studzienicznej, położone w obrębie dawnych wysepek, z zabytkowym drewnianym kościołem, kaplicą ze słynnym obrazem oraz studnia, z której wedle wierzeń, można zaczerpnąć uzdrawiającą wodę. Studzieniczna jest jednym z przystanków Papieskiego Szlaku, a wizytę wielkiego Polaka upamiętnia malowniczo położony pomnik nad jeziorem Studzienicznym. U "bram" Wigierskiego Parku Narodowego, w stacji terenowej na Słupiu, powitał nas pracownik Parku, mgr Elżbieta Perkowska, która poprowadziła grupę śladami największego gryzonia Europy - bobra, stanowiącego symbol Wigier. Poszukiwanego obiektu nie udało się nam zaobserwować, natomiast przemierzaliśmy ścieżki tych zwierząt biegnące nad jeziorem, czego efektem były pomiary bobrowych zgryzów. Pracownicy parku przygotowali dla nas kolejne atrakcje: zwiedziliśmy Muzeum Wigier, zapoznając się z fauną tego regionu, ze szczególnym zwróceniem uwagi na gatunki ryb objęte ochroną, odbyliśmy zajęcia dotyczące kultury tego regionu i poznaliśmy historię klasztoru Kamedułów. Po obiedzie czekała nas przyjemna niespodzianka - rejs Statkiem Białej Floty po Wigrach. Zrelaksowani, przystąpiliśmy do kolejnych ćwiczeń. Z pomocą specjalistów z WPN młodzi entuzjaści przyrody badali właściwości wody jak też stopień jej zanieczyszczenia, wykorzystując próbki zaczerpnięte z różnych zbiorników z terenu parku. Ostatni dzień Obozu Młodych Naukowców zakończył się podsumowaniem. Najpierw odbyła się część najsympatyczniejsza - pokaz kilkuset zdjęć dokumentujących okres pięciu ostatnich, wspólnie spędzonych dni, następnie wręczenie pamiątkowych dyplomów i drobnych upominków. W spotkaniu uczestniczyła ekipa z Białowieskiego Parku Narodowego oraz gospodarze - mgr Joanna Adamczewska i mgr Katarzyna Łukowska. Pięć dni to za mało, aby poznać wszystkie tajemnice lasów Puszczy Białowieskiej i wigierskich jezior. Tych, którym się spodobało, zachęcamy do ponownych odwiedzin naszego Podlasia, jeszcze raz gratulując zapału do zdobywania tak potrzebnej obecnie społeczeństwu wiedzy i świadomości potrzeby ratowania ginącej przyrody.

Koordynator konkursu
Hanna Schmidt